Bob Dylan jaar na jaar
Dit is de oorspronkelijke twee reeks artikelen die Bob Dylans songwriting vanuit historisch perspectief volgen
Deze twee reeksen (Jaar na Jaar en Decennium na Decennium) nemen Bob Dylans songs en bekijken ze in de volgorde waarin ze werden geschreven zodat we kunnen zien hoe Bob zijn ideeën en songwriting ontwikkelde naarmate de tijd verstreek.
Een lijst van alle Dylan songs in chronologische volgorde en alfabetische volgorde, alles op één pagina is te vinden op Every Dylan Song.
Toen deze serie werd geschreven stonden er 455 songs op de site. Sindsdien zijn er verbazingwekkend nog eens 138 songs ontdekt en gerecenseerd en als gevolg daarvan ga ik nu terug op mijn oorspronkelijke gedachten in een poging om in meer detail te begrijpen hoe Dylan’s schrijven door de tijd heen het beste kan worden begrepen.
U vindt een index van de songs in de Decade by Decade serie direct hieronder, en een alfabetische lijst van alle gerecenseerde songs als u naar beneden scrollt op de home page.
Bob Dylan decennium per decennium
- Dylan songs van de jaren zestig
- Dylan songs van de jaren zeventig
- Dylan songs van de jaren tachtig
- Dylan songs van de jaren negentig
- Dylan songs van de 21ste eeuw
Bob Dylan jaar na jaar – de serie
Elk van deze artikelen is een samenvatting van wat Dylan in dat jaar schreef.
- Dylan in 1961: De eerste ondernemingen
- Dylan in 1962: Het overzicht
- Dylan in 1963: het overzicht – Dylan de verhalenverteller deel 1
- Bob Dylan in 1964: het overzicht. Dylan de verhalenverteller deel 2.
- 1965: het overzicht – het jaar dat Dylan twee totaal nieuwe vormen van muziek uitvond.
- Dylan in 1966 het overzicht: liedjes schrijven terwijl de band geduldig wacht
- Dylan in 1967: Een jaar van twee, of misschien drie helften.
- Bob Dylan in 1968: Terwijl zijn land zichzelf uit elkaar trekt, neemt Dylan een jaar vrij.
- Bob Dylan in 1969: alles is prachtig
- Bob Dylan in 1970: een stotterende terugkeer naar het schrijven van liedjes.
- Bob Dylan in 1971 – neemt meer tijd vrij maar produceert twee briljante liedjes.
- Bob Dylan in 1972. Nog steeds niet veel schrijvend, maar wat hij schreef gaf ons een hint
- Bob Dylan in 1973: op weg naar de tweede ronde van onvervalste genialiteit
- Bob Dylan in 1974: de genialiteit keert terug, en hoe!
- Bob Dylan in 1975: werken met Jacques Levy
- Bob Dylan in 1976: een jaar van pauze en bezinning
- Bob Dylan in 1977: het voorbereidende werk voor “Not Dark Yet”
- Bob Dylan in 1978: Helena Springs en ons lot is onze eigen schuld
- Bob Dylan in 1979: When He Returns
- Dylan in 1980: van de christelijke liedjes overgaan in schoonheid en verwarring.
- Dylan in 1981: de laatste gospelsongs en de zoektocht naar een nieuwe richting
- Bob Dylans liedjes van 1982/3: hoe een meesterwerk te negeren.
- Bob Dylan in 1984: een briljant liedje dat maar één keer wordt uitgevoerd.
- 1985: Het jaar van Dylan die niet verdrinkt in andermans wijn
- Bob Dylan in 1986: Experiment, experiment, experiment, genie, negeren
- Bob Dylan in 1987/8. Drie verschillende maar samenhangende triomfen
- 1989: Bob Dylan gestalkt door de duisternis
- Bob Dylan in 1990: het einde van het tijdperk
- Bob Dylan: de tussenjaren (1991-1995)
- Bob Dylan in 1996: de meester-songwriter keert terug na vijf jaar out.
- Bob Dylan in 1997: “Time out of mind” afmaken alvorens weer te gaan toeren.
- Bob Dylan in 1998/9: de weg naar de Oscar
- Bob Dylan in 2000/1: een oude benadering van liedjes schrijven, en ook een nieuwe benadering.
- Bob Dylan: de filmjaren 2001/2005
- 2005/6: een interessante verzameling herbewerkt materiaal
- Bob Dylan’s songs van 2008/9: het is allemaal goed, als je hoort wat hij zegt.
- 2011/12: de laatste werken van Bob Dylan de meestercomponist
Bob Dylan – het hoogtepunt van het jaar (wat composities betreft)
1961: Talking Bear Mountain – Dylan nam een bestaand format en gebruikte het op een geheel nieuwe manier – geen slechte zet voor een 20-jarige. Maar “Song to Woody” moet een vermelding krijgen voor de verzekerde levering van het lied op de LP.
1962: Ballad for a friend. Dit weinig bekende bluesnummer is volmaakte perfectie, met gebruik van ritme en tekst om het bluesformaat een nieuwe draai te geven en onze aandacht volledig vast te houden.
1963: When the Ship Comes In. Deels religieus, deels protest, heeft dit alle kracht en vitaliteit van verandering en hervorming waar “Times they are a changing” (kort daarna geschreven) niet bij in de buurt komt, met een beeldspraak die volkomen nieuw is binnen dit type muziek.
1964: It’s all right ma. Regel na regel van aanklacht tegen de moderne tijd geleverd met zo’n kracht en passie. Niemand heeft ooit een lied als dit geschreven.
1965: Onmogelijk om te kiezen. “Subterranean” gaf beat poëzie een plaats in pop en rock, Love Minus Zero bracht liefdesliedjes in de wereld van het onzegbare, “Rolling Stone” creëerde de liedjes van minachting, “Desolation Row” bracht politiek protest naar een totaal nieuw niveau en “Johanna” bracht muziek in impressionisme.
1966: Een van ons moet het weten. Niet de keuze van de meeste mensen, waarschijnlijk zelfs van niemand, maar dit nummer neemt een van de drie fundamentele thema’s van pop (verloren liefde – de andere twee zijn liefde en dans) en geeft er een totaal nieuwe draai aan. Een totaal nieuwe manier van afscheid nemen.
1967: Drifter’s Escape. Het heeft maar één muzieklijn, maar brengt het impressionisme van Johanna in een totaal nieuwe context op nog een ander niveau. Deze wereld is niet echt. Deze wereld heeft geen zin. Deze wereld biedt hoop aan de verlorenen: het probleem is de deur te vinden.
1968: Dylan kan stoppen. En stoppen deed hij. Na meer dan 100 liedjes in de afgelopen zeven jaar, in een tijd waarin het leek alsof alles, van de kunst tot de politiek, voor altijd veranderde, stopte Dylan gewoon.
1969: Dylan kan veranderen. Ik kan geen nummer kiezen uit de lijst van nieuwe composities omdat niets hier overeenkomt met wat eerder is gegaan, en niets grijpt me echt aan als origineel, nieuw, of overweldigend mooi. Maar het was het experiment met country muziek dat Dylan terugbracht naar songwriting. Zonder die wending, had hij misschien nooit meer geschreven.
1970: De tijd verstrijkt langzaam. Een onzekere tijd in Dylan’s schrijven, omdat hij probeerde af te schudden wat er in de voorgaande twee jaar was gebeurd. Ik beweer niet dat dit een geweldig nummer is, maar het ving het moment met succes, en liet perfect zien waar Bob was en hoe hij zich voelde.
1971: Als ik mijn meesterwerk schilder en kijk hoe de rivier stroomt. In een jaar van slechts drie composities zou het gemakkelijk moeten zijn om de beste te kiezen, maar ik vind het gemakkelijk om de slechtste te kiezen. Eén nummer doet het echt niet voor mij, maar zowel When I paint my masterpiece als Watching the river flow zijn sublieme bespiegelingen over het werk van een scheppend kunstenaar – en daar zijn er in de pop- en rockmuziek maar weinig van.
1974: Tangled up in Blue. Voor ieder ander zou dit het hoogtepunt van een totale carrière zijn, op de grafsteen gekerfd en in elk artikel vermeld. Idiot Wind komt een zeer dichte tweede.
1975: “Abandoned Love”. De laatste samenwerkingen met Levy waren buitengewoon, maar alles aan dit nummer schreeuwt “geniaal” en laat je afvragen waarom Dylan een collaborateur nodig had. Beide versies die we hebben zijn de moeite waard om opnieuw te spelen, en opnieuw, en opnieuw.
1976: Een jaar van een pauze. En waarom ook niet, want in de laatste twee jaar had hij meer bijgedragen aan de populaire muziek dan iemand anders in zijn hele leven had gedaan.
1977: “Where are you tonight?” Een buitengewoon gedicht dat opent met de meest suggestieve regels: “There’s a long-distance train rolling through the rain Tears on the letter I write” En als regels als
He took dead-centre aim but he missed just the same
She was waiting, putting flowers on the shelf
She could feel my despair as I climbed up her hair
And discovered her invisible self
je niet doen huiveren, wel, dan weet ik niet wat wel.
1978: “Ik moet te veel van je houden.” Het is een moeilijke keuze tussen dit en “Slow Train Coming” en Slow Train verliest het alleen vanwege wat er daarna gebeurde. “I love you” is een recht voor de raap fun rockstuk dat ons overrompelt met zijn energie en passie. Als Dylan iets van deze drive in zijn religieuze songs had gestopt, had hij misschien meer mensen bekeerd.
1979: “When He Returns” (live versie). Niet alleen het opvallende moment van dit jaar, maar een van de opvallende momenten van het decennium van Dylan.
1980: “Caribbean Wind” met “The Groom’s Still Waiting at the Alter” en “Yonder Comes Sin”. Drie geweldige nummers die later volgden op “Every Grain of Sand” Wat een geweldige prestatie.
1981: Lenny Bruce is dood. Niet alleen een prachtig lied, maar Dylan confronteerde eindelijk de tegenstrijdigheden van de religie die hij de afgelopen drie jaar had aangehangen. Hij schreef nog twee gospelsongs, maar merkte toen dat zijn hart er niet meer bij lag.
1982/3: Blind Willie McTell. Het lied heeft geen enkele relatie met de muziek van William Samuel McTier, het kwam uit het niets en liet geen enkele invloed achter op Bob’s latere geschriften. En toch is het een meesterwerk op zich.
1984: I once knew a man Slechts eenmaal uitgevoerd, maar oh wat een lied! De ultieme blues.
1985: Dark Eyes, hoewel een zeer nauwe tweede met het mede geschreven Well Well Well. “I live in another world where life and death are memorized / Where the earth is strung with lovers’ pearls and all I see are dark eyes”. Daarna is er echt zo weinig meer te zeggen.
1986: Verliefd worden op jou. Bij elke andere artiest zou dit bovenaan de lijst van meesterwerken staan. Bij Bob werd het geprobeerd, half geschreven, en achtergelaten. Gelukkig heeft iemand de tape bewaard.
1987/8: What good am I? In zeer reële zin vormen de laatste drie nummers van dit jaar een trilogie van beschouwingen over wat er mis is met de wereld vanuit een persoonlijk en sociaal standpunt. Dit is het tweede van de drie – het diep persoonlijke reflectieve antwoord op “Political World” dat eraan voorafgaat, en “Dignity” dat erop volgt.
1989: Man in een lange zwarte jas. Het hele jaar bouwt zich op naar dit punt als Bob Dylan ons laat zien dat de duisternis geen enkele zin heeft. Opnieuw zitten we hier allemaal gestrand maar we doen ons best om het te ontkennen.
1990: Waar was je gisteravond? Bob neemt het eenvoudige formaat van de klassieke lost love pop en levert een nummer met verve en zwier dat een echt swingnummer is dat net zo goed op de dansvloer als in de concertzaal kan worden genoten. Daarom is het zo jammer dat hij ons nooit een enkele live versie van dit meesterwerk van het genre heeft gegeven.
1991/5: The Gap Years. De nooit eindigende tournee leek langer en langer te worden, sommige gebeurtenissen leken net dat beetje chaotischer te worden, en bovenal, Bob schreef gewoon geen nieuwe nummers.
1996: Not Dark Yet en Mississippi. De laatste werd niet opgenomen in het latere album, maar achtergehouden voor later, maar één opname van dat nummer springt eruit. Not Dark Yet blijft een van Dylans grootste werken ooit.
1997: Make you feel My Love & Love Sick. De twee uiteinden van het spectrum van de liefde – die emotie die verovert, overweldigt, en ons niet meer loslaat.
1998/9: Things have changed. Het was het enige nummer dat Dylan componeerde, maar zelfs als hij er 20 had geschreven vermoed ik dat dit het tot nummer van het jaar zou hebben geschopt.
2000/1: Honest With Me. Love and Theft is een zeer treffende titel voor het album, maar de totale amerikanisering ervan maakt het voor niet-Amerikanen moeilijk om zich er volledig mee te kunnen associëren.
2001/2005: Tell Ol Bill. Het volslagen totale meesterwerk dat voortkwam uit de vier filmsongs geschreven in de pauze tussen het maken van albums.
2005/6: Nettie Moore. In een tijd waarin Bob, naar eigen zeggen, willekeurige verzen schreef, brengt deze evolutie van het traditionele lied ons terug naar een vroegere Bob, toen hij nog dacht aan mannen in lange zwarte jassen en dergelijke.
2008/9: It’s all good. Bob vat alles wat er mis is met de wereld samen in één liedje, gebaseerd op één akkoord. Dit vertelt het echt zoals het is, en in grote lijnen is het ook wel zo’n beetje over.
2011/12: Narrow Way en Long and Wasted Years. Zelfs na al die tijd kan Bob nog steeds uitpakken met niet één maar twee radicale heruitvindingen van de vorm. Beide songs hebben unieke elementen in zich die ze tot songs van formaat maken – maar ze werken allebei zo goed als muziekstuk, dat het moeilijk is woorden te vinden om uit te drukken wat ze betekenen.