Door teken overgedragen Powassan-virus kan dodelijk zijn Veel van de patiënten die symptomen ontwikkelen, moeten in het ziekenhuis worden opgenomen.

Door teken overgedragen Powassan-virus kan dodelijk zijn Veel van de patiënten die symptomen ontwikkelen, moeten in het ziekenhuis worden opgenomen.

Het door teken overgedragen Powassan-virus heeft de aandacht getrokken nadat het het afgelopen jaar de voormalige senator Kay Hagan van North Carolina in een 43-daagse coma bracht.

Na acht maanden in het ziekenhuis te hebben gelegen, werd senator Hagan ontslagen en zou ze herstellende zijn.

Helaas hadden anderen niet zo veel geluk. Powassan heeft eind 2016 naar verluidt ten minste drie sterfgevallen veroorzaakt.

Terwijl het Powassan-virus (POWV) bijna 60 jaar geleden werd ontdekt, leren veel mensen er nu voor het eerst van. Van bijzonder belang: het kan in slechts 15 minuten worden overgedragen door dezelfde teek die de ziekte van Lyme draagt.

Omdat POWV zo zeldzaam is geacht, met slechts 75 gevallen die de afgelopen 10 jaar in de Verenigde Staten zijn gemeld, is er heel weinig over bekend – tot nu toe.

Een recente studie uitgevoerd door de Marshfield Clinic in Wisconsin toont aan dat POWV veel vaker kan voorkomen dan eerder werd gedacht. Van 95 patiënten die werden getest op een vermoedelijke door teken overgebrachte ziekte, vertoonde 66% bewijs van een huidige of eerdere Lyme-infectie.

Van de patiënten die positief testten op de ziekte van Lyme, had 17% serologisch bewijs van een acute POWV-infectie. Gezien het feit dat er naar schatting 300.000 gevallen van de ziekte van Lyme per jaar zijn, kan POWV meer patiënten treffen dan we weten.

Durland Fish, PhD, een professor epidemiologie aan de Yale School of Medicine die gespecialiseerd is in vectoroverdraagbare ziekten, waarschuwde in 2015 voor POWV. Hij zegt dat een van de grootste zorgen is dat POWV in de afgelopen 30 jaar naar de herten teek is overgesprongen en “gevallen worden gemeld in gebieden waar ze nog nooit zijn voorgekomen.”

Dr. Fish gaat verder met te zeggen: “Naarmate meer teken besmet raken met het Powassan-virus en meer mensen aan hen worden blootgesteld, zou Powassan epidemisch kunnen worden zoals de ziekte van Lyme. Omdat het een ernstige ziekte kan zijn die dodelijke slachtoffers veroorzaakt, en er geen behandeling voor is, heeft Powassan het potentieel om een grotere bedreiging voor de volksgezondheid te worden dan de ziekte van Lyme.” Na de dood van twee mannen in 2017 in Cape Cod, leren veel mensen voor het eerst dat teken ook virussen kunnen dragen, niet alleen bacteriën zoals de ziekte van Lyme. En dat dergelijke door teken overgedragen virussen een aanzienlijke bedreiging voor de volksgezondheid kunnen vormen.

Powassan-virus (POWV) wordt beschouwd als een “opkomende infectieziekte,” hoewel het niet nieuw is. In feite werd het eerste geval ontdekt in 1958 in het kleine stadje Powassan, gelegen in Ontario, Canada.

Een geval in Massachusetts had een betere afloop. Tucker Lane liep in 2014 Powassan op en beschouwt zichzelf als gelukkig dat hij nog leeft.

” werd zwetend wakker, koud, trillend… voelde alsof ik moest kotsen,” vertelde hij aan CBS Boston. Een paar dagen later raakte hij in een coma die een week duurde. “Ze vertelden mijn ouders dat we niets meer konden doen.” Uiteindelijk kwam hij er echter uit.

Drie jaar later zegt Lane dat zijn gezondheid in orde is en hij meldt geen aanhoudende symptomen of schade aan zijn hersenen. “Ik wist dat ik geluk had in een zeer ongelukkige situatie,” zei Lane.

Powassan Virus Symptomen

Voor degenen die ziek worden, ontwikkelen de symptomen van POWV zich ergens tussen 8-34 dagen na de tekenbeet. De eerste symptomen zijn griepachtig met koorts.

Als de infectie zich verspreidt naar de hersenen, kunnen ernstige neurologische symptomen ontstaan, waaronder hevige hoofdpijn, geestelijke verwarring, verlamming, toevallen en bewusteloosheid. Ongeveer 60% van de patiënten die de infectie overleven, houdt er een permanente neurologische stoornis aan over, waaronder gedeeltelijke verlamming, hoofdpijn, geheugenstoornissen en verlamming van de oogspieren. Bijna 10% van de gevallen van POWV is dodelijk.

Geen genezing

Er is momenteel geen genezing voor POWV. Veel van de patiënten die symptomen ontwikkelen, moeten in het ziekenhuis worden opgenomen. De behandeling bestaat uit infuusvloeistoffen, ontstekingsremmers en, in sommige gevallen, beademing en life support.

Powassan is een flavivirus dat verwant is aan Zika, Dengue, West-Nijl, en tick-borne encephalitis virus (TBEV). Deze worden Flava (wat geel betekent in het Latijn) genoemd naar het Gele Koorts virus, dat vergeling van de huid veroorzaakt. Flaviviridae zijn een familie van virussen die hersenzwellingen kunnen veroorzaken.

Opkomende infectieziekten

Powassan en veel andere door teken overgedragen ziekten worden als opkomend beschouwd omdat het aantal gevallen de afgelopen jaren aanzienlijk is toegenomen.

Er is enige discussie over de vraag of een toegenomen geografische verspreiding of betere opsporingstechnieken hebben geleid tot het toegenomen aantal gemelde gevallen. Ik vermoed dat beide factoren een rol spelen. (Zie Ehrlichia, een andere opkomende infectieziekte.)

Eén manier om vast te stellen of POWV zich verspreidt, is door onderzoek naar teken. Er lijkt een grote variatie te zijn van jaar tot jaar, maar uit studies blijkt dat 1% tot 10% van de teken in endemische staten positief test op POWV, vergeleken met 20%-50% voor Lyme.

Twee typen Powassan in Noord-Amerika

Er zijn twee typen Powassan in Noord-Amerika. POWV van lijn 1 wordt in verband gebracht met zowel bosmarmotten als Ixodes cookei teken; of eekhoorns en Ixodes marxi teken. Lijn 2, soms herten-tekenvirus (DTV) genoemd, wordt geassocieerd met de witvoetmuis en Ixodes scapularis-teken.

Omdat I. cookei en I. marxi niet over grassprieten klimmen in afwachting van een geschikte gastheer (een gedrag dat bekend staat als “questing”), wordt niet gedacht dat zij een belangrijke rol spelen bij de overdracht van POWV.

De zwartbenige of “herten teek” (Ixodes scapularis) daarentegen, heeft meerdere strategieën ontwikkeld voor “questing”. Herteken zijn ook agressieve bijters, waardoor ze veel competenter zijn in het overbrengen van ziekten zoals POWV op mensen.

Add Powassan to the Tick Toxic Soup

Terwijl van vele tekensoorten bekend is dat ze POWV bij zich dragen, is de zwartbenige teek (I. scapularis) de primaire vector. De zwartbenige teek kan vele ziekteverwekkers dragen en kan meer dan één infectie overbrengen in één enkele beet. Hoewel we ons grote zorgen moeten maken over POWV, is het risico om Lyme of Babesia op te lopen momenteel veel groter. (Zie mijn eerdere bericht over co-infecties.)

Geen Respijtperiode

Een teek raakt besmet met POWV na zich te hebben gevoed met een klein zoogdier dat het virus bij zich draagt. Wanneer de besmette teek een mens bijt, kan de overdracht in slechts 15 minuten plaatsvinden. Omdat teken zo klein zijn en de overdracht van POWV zo snel gaat, zullen maar weinig patiënten met Powassan encefalitis zich de tekenbeet herinneren.

Als je tijdens het wandelen of spelen door een teek gebeten wordt, kun je met Powassan besmet raken zonder dat je door hebt dat er iets gebeurd is.

Verdekte epidemie?

De meeste infecties met het Powassan virus worden verondersteld asymptomatisch te zijn. Deze veronderstelling is deels gebaseerd op de resultaten van bloedtesten bij mensen. Uit twee studies bleek dat 0,7% van de New Yorkers en 3% van de Canadezen uit Ontario antilichamen tegen POWV dragen – wat betekent dat ze op een bepaald moment zijn besmet.

Ruw rekenwerk zegt dat 0,7% van de New Yorkers 500.000 gevallen van POWV in die staat alleen zou maken, terwijl in feite slechts 16 gevallen in New York werden gemeld van 2006 tot 2015. Dit suggereert dat de meerderheid van de gevallen asymptomatisch is, en dat POWV te weinig wordt herkend als een infectieziekte.

Onherkende POWV kan ook bijdragen aan het hoge aantal patiënten met de ziekte van Lyme die ziek blijven na behandeling, omdat virussen niet reageren op antibiotica. Sommige deskundigen theoretiseren dat POWV en andere virussen ook een rol kunnen spelen bij andere chronische neurologische ziekten, zoals lupus, multiple sclerose, ALS, Parkinson, chronisch vermoeidheidssyndroom, of myalgische encefalomyelitis. Maar dit wordt nog onderzocht.