Fallofobie: wat is het en hoe kom je er overheen?

Fallofobie: wat is het en hoe kom je er overheen?

Denk je dat fallofobie – de morbide en irrationele angst voor penissen – klinkt als een slechte internetgrap? Nou, het ruïneerde bijna het leven van de 30-jarige Emma…Foto door Molly Cranna

Om 18.00 uur, op een woensdagmiddag vorig jaar, zat Emma in haar bus op weg van haar werk naar huis en probeerde wanhopig een paniekaanval af te weren. Haar hart begon onregelmatig te kloppen en sprong op in haar keel en een bal van misselijkheid verstrakte in haar maag. Ze voelde zich in een lege invalidenstoel zakken terwijl haar zicht wazig werd en zich tot een tunnel vormde terwijl ze plots moeite deed om bij bewustzijn te blijven en genoeg lucht in haar longen te krijgen. Emma had al eerder paniekaanvallen gehad, maar nooit zo hevig of plotseling. Maar het was niet een stapel ongeopende rekeningen op haar koffietafel, of zorgen over haar werk die haar hadden opgejaagd. Emma kreeg een paniekaanval omdat de aantrekkelijke jongeman die tegenover haar in de trein zat een glimmende sportbroek droeg, en ze de kromming van zijn penis kon zien.

Het klinkt misschien vreemd voor u, maar voor Emma is het zien van de penis van een man verwant aan het gevoel dat sommige mensen hebben wanneer ze hoogtevrees ervaren of de extreme ‘vecht of vlucht’ reactie die uw lichaam heeft wanneer u denkt dat u naar huis wordt gevolgd. Hoewel Emma een op het eerste gezicht ‘normale’ 30-jarige vrouw is met een goede (en stressvolle) baan in HR, lijdt ze al sinds haar vroege twintigerjaren aan fallofobie – of de morbide en irrationele angst voor penissen. Aanvankelijk uitte ze zich als een onvermogen om intiem te zijn met haar vriend, maar in The Debrief beschreef ze hoe haar fallofobie al snel zo acuut werd dat het ‘letterlijk mijn leven overnam, me ervan weerhield om de meest basale dingen te doen, zoals naar de sportschool, de bioscoop of het strand gaan, uit angst dat ik een penis zou zien. Ik ging zelfs niet meer online omdat ik bang was per ongeluk porno te zien.

Alleen maar aan een penis denken vond ik net zo beangstigend als denken dat je door een haai wordt aangevallen of op brute wijze wordt vermoord

‘Toen mijn toestand het ergst was, moest ik een jaar verlof nemen van mijn werk omdat er een mannelijke medewerker was die strakke broeken droeg in mijn gedeelte van het kantoor en de bezorgdheid om zijn “bult” te zien was zo stresserend dat ik elke ochtend op de buis in tranen uitbarstte. Alleen al het horen over seks of een penis was genoeg om bang te worden en ik wilde wanhopig wegrennen. Als ik het probeerde te negeren, dan begon de paniek pas echt. Een paniekaanval lijkt misschien een extreme reactie, maar het is iets waar ik al jaren mee worstel. Alleen al het denken aan een penis was lange tijd net zo beangstigend voor me als het idee dat je door een haai wordt aangevallen of op brute wijze wordt vermoord. Het hield me ’s nachts wakker en drong mijn dromen binnen – ik voelde me lange tijd volkomen ellendig.’

‘Phallofobie en Medorthofobie – de overweldigende angst voor een penis in erectie – is een weinig bekende, maar verrassend vaak voorkomende fobie die de levenskwaliteit van de lijder ernstig kan aantasten,’ legt dr. Ellen Hunt uit. Anders dan wanneer mannen of vrouwen zichzelf als aseksueel beschouwen of de gedachte aan een penis onaantrekkelijk of onaantrekkelijk vinden, hebben fallofobie en medorthofobie betrekking op mensen die extreme angst ervaren bij de gedachte, het noemen of het zien van een penis (hetzij in erectie, hetzij in slappe toestand) en die angst uit zich in mentale en soms fysieke symptomen. Deze symptomen verschillen van lijder tot lijder, maar over het algemeen ervaren de meeste mensen algemene angst, extreme angst bij bepaalde soorten situaties en een algemeen gebrek aan seksueel verlangen. Er zijn verschillende redenen waarom dit soort fobieën kunnen ontstaan, maar een van de meest voorkomende oorzaken is een trauma – meestal seksueel – dat zich voordoet tijdens de kindertijd of op jonge leeftijd. Veel van de cliënten die ik heb gezien en die aan deze fobie lijden, zijn bijvoorbeeld als kind seksueel misbruikt of gemolesteerd door een volwassen man.’

Na drie vijf jaar gespreks- en hypnotherapie heeft Emma niet alleen haar fobie onder controle gekregen, maar begint ze ook de grondoorzaak ervan te begrijpen. ‘Ik denk dat de angst begon toen ik mijn maagdelijkheid verloor toen ik 21 was. Ik was pijnlijk verlegen en gevoelig voor paniekaanvallen in mijn tienerjaren, dus seksueel was ik een laatbloeier, maar ik was erg verliefd op mijn vriend – met wie ik al een jaar samen was voordat we besloten seks te hebben – en ik was niet bang of angstig om mijn maagdelijkheid aan hem te verliezen. Eigenlijk was ik heel opgewonden omdat we nog nooit iets anders hadden gedaan dan zoenen.’

Ik wist dat ik een hoek was omgeslagen toen ik de scène in *Trainspotting* kon bekijken toen Ewan Mcgregor zijn penis eruit had zonder te huiveren of de kamer uit te vluchten

Maar toen de tijd daadwerkelijk kwam om een poging te wagen tot een seksuele relatie met haar vriend, realiseerde Emma zich al snel dat het niet de geweldige ervaring zou worden die ze had verwacht. Hij had een extreem grote penis, die ongelooflijk pijnlijk was en ik bloedde veel – mijn lakens zaten onder het bloed en zelfs de muren van mijn slaapkamer als we het licht aandeden. Een aantal dagen daarna had ik een hele scherpe, stekende pijn in mijn vagina en baarmoeder en mijn vagina was heel rood, gezwollen, jeukerig en ongemakkelijk. Toen ik netelroos en koorts begon te krijgen, besloot ik naar de dokter te gaan. Die zei me dat ik een anafylactische shock kreeg omdat ik allergisch was voor het sperma van mijn vriend en zei dat ik antihistaminica moest nemen en een condoom moest gebruiken als we weer seks hadden. Ik was zo getraumatiseerd door de ervaring dat ik de rest van onze vijf jaar durende relatie moeite had om me te laten gaan en van seks te genieten en, ondanks dat ik mezelf dwong om het af en toe te doen, leefde ik voortdurend in de angst dat het condoom zou breken en ik opnieuw een allergische reactie zou krijgen. Mijn dokter vertelde me dat er geen reden was om aan te nemen dat ik dezelfde reactie zou krijgen bij een andere man, maar mijn zin in seks was volledig verdwenen tegen de tijd dat onze relatie eindigde en ik denk dat toen de acute angst pas echt begon.’

Na de paniekaanval in de bus besloot Emma dat ze haar leven niet langer door haar angst kon laten beheersen en uit angst dat ze in een psychiatrische inrichting zou belanden, besloot ze de hulp van haar arts in te roepen. Ze kreeg bètablokkers voorgeschreven en een cursus gesprekstherapie, maar pas toen ze hypnotherapie probeerde, begon ze echt een verschil in haar leven te zien. Ik wist dat ik de hoek om was toen ik naar het huis van mijn vriendin ging en in staat was om de scène in Trainspotting te bekijken waarin Ewan Mcgregor zijn penis eruit had zonder te huiveren of de kamer uit te vluchten. Sindsdien ben ik weer aan het werk en ik zit nu in de eerste dagen van een nieuwe relatie en hoewel we nog geen volledige penetrerende seks hebben gehad, ben ik wel in staat geweest intiem met hem te zijn en genieten we van een paar stevige strelingen en orale seks. Ik hoop dat we, als ik er hard aan werk, snel een bevredigend seksleven kunnen hebben, en gelukkig is mijn vriend erg meegaand, geduldig en begripvol. Als ik mensen voor het eerst vertel wat ik heb meegemaakt, lachen veel van hen, maar nu ik aan de andere kant ben beland, kan ik volledig begrijpen hoe niet grappig fallofobie is.’

Het kan ook mannen overkomen

Toen Jacob, een 25-jarige stagiair rechten, negen jaar oud was, werd hij seksueel misbruikt door zijn oom. Gedurende zijn tiener- en volwassen leven was hij zo getraumatiseerd door de ervaring dat hij een acute angst voor seks ontwikkelde, met name om opgewonden te raken of te ejaculeren. Hij heeft een afspraak gemaakt met zijn huisarts en hoopt dat hij met therapie en medicatie zijn medorthofobie kan overwinnen en een normale seksuele relatie kan hebben.

‘Je hebt geen idee hoe het voelt om absoluut, overweldigend doodsbang te zijn voor wat de meeste mensen beschouwen als een “normale” functie van je eigen lichaam. Mijn overweldigende herinnering aan het misbruik door mijn oom was het zien van (wat toen leek) zijn angstaanjagende, enorme, volwassen erectie penis en telkens als ik zelf een erectie kreeg, werd ik onmiddellijk teruggevoerd naar dat moment en een angst zo overweldigend dat ik niet verder kon met mijn normale dagelijkse leven, nam me over voor 10 minuten tot een paar uur. Het werd nog erger als ik ejaculeerde, dus toen ik midden in mijn tienerjaren natte dromen begon te krijgen, werd ik absoluut radeloos wakker en kon ik niet naar school gaan. Ik begon koffie te drinken vlak voordat ik ging slapen, zodat ik de hele nacht wakker kon blijven om te voorkomen dat het zou gebeuren, wat betekende dat ik op school uitgeput was en dat mijn cijfers eronder leden. Uiteindelijk ben ik gestopt. Ik ben niet in staat geweest om een normale relatie met iemand te hebben, omdat ik doodsbang ben om hen mijn angsten te vertellen. Ik heb online forums gevonden waar mensen die aan hetzelfde lijden over hun eigen behandeling hebben gesproken, dus ik heb een afspraak met mijn huisarts gemaakt en ik hoop dat het verschil zal maken – ik wil niet meer bang zijn voor mijn eigen lichaam.

Je bent misschien ook geïnteresseerd in:

Is onze obsessie met grote piemels gewoon body shaming onder een andere naam?

Wat denkt je vriendje echt van je scheten?

Hoe ga je van een grote piemel naar een kleine piemel?

Volg Sophie op Twitter @sophiecullinane

Photo: Molly Cranna

• sex
• Sex O’Clock
• Sex Ed