Feeling the heat – the link between inflammation and cancer

admin 0 Comments Articles

Feeling the heat – the link between inflammation and cancer

Dit bericht is deel 3 van 5 in de serie Microenvironment

In 2019 hebben we een internationaal team gefinancierd om de link tussen ontsteking en kanker te ontrafelen. Voor meer over hun werk, bezoek onze blogpost.

Het immuunsysteem van ons lichaam vormt een verdedigingsschild waar elke strijdmacht trots op zou zijn. Een van de krachtigste wapens is ontsteking, een zorgvuldig georkestreerde manoeuvre die is ontworpen om vijanden zoals bacteriën, gewonde cellen en chemische irriterende stoffen te elimineren. Zonder ontsteking zouden we waarschijnlijk onze kindertijd niet overleven.

Maar ontsteking heeft een gespleten persoonlijkheid – een die verwoesting kan aanrichten voor degenen die ongelukkig genoeg zijn om het te ervaren. En we weten nu dat de duistere kant van ontsteking een krachtige kracht is in de ontwikkeling van kanker, waar het tumorgroei en -verspreiding door het lichaam helpt en bevordert.

Hell hath no fury

Laten we beginnen met de manier waarop ontsteking normaal werkt. Onze huid vormt de eerste verdedigingslinie tegen microscopische indringers. Maar wanneer deze barrière wordt doorbroken, wordt de toorn van het immuunsysteem ontketend – en wordt het een lelijke boel.

Als bacteriën en andere microben het lichaam binnendringen via een open wond, haasten cellen van het immuunsysteem (vaak ‘witte bloedcellen’ genoemd) zich naar de plaats van de verwonding en vormen het welkomstcomité uit de hel. Deze goed getrainde militie gaat onmiddellijk aan de slag en overlaadt indringers met giftige chemicaliën, slaat gaten in hun oppervlak of slikt ze in hun geheel in.

Van buitenaf uit manifesteert dit moleculaire geweld zich in zwelling, hitte, roodheid en pijn – symptomen die iedereen kent die wel eens een knie heeft geschaafd.

Het is wreed, maar het is snel voorbij – dat moet ook wel, om de collaterale schade aan gezond weefsel te minimaliseren. Terwijl de vijand wordt opgegeten en tot overgave wordt geslagen, roepen signalen de zegevierende immuuncellen op terug te keren naar het basiskamp. Reparatie- en herstelteams gaan het genezingsproces leiden. Bloedvaten ontspruiten. Er vormt zich een korst. De huid groeit. En al snel keert de rust terug en gaat alles weer als vanouds.

Het vuur is aan!

Hoewel we misschien niet zonder kunnen, kan te veel ontsteking ernstige schade aanrichten. Chronische, aanhoudende ontsteking ligt ten grondslag aan een groot aantal gezondheidsproblemen, zoals reumatoïde artritis en psoriasis. En na het vinden van immuuncellen in tumormonsters vroeg Rudolf Virchow zich als eerste af of ontsteking ook zou kunnen bijdragen aan kanker.

Helaas had hij gelijk – veel chronische ontstekingsziekten (zoals pancreatitis en de ziekte van Crohn) kunnen iemands kankerrisico verhogen. En kanker veroorzaakt door infectieuze agentia (zoals maagkanker veroorzaakt door infectie met de bacterie Helicobacter pylori, of leverkanker veroorzaakt door infectie met het hepatitis B of C virus) worden gekenmerkt door één ding: chronische ontsteking.

Het bewijs tegen ontsteking is vernietigend.

Rudolf Virchow legde als eerste een verband tussen ontsteking en kanker

Het wordt hier heet

Dus hoe kan ontsteking tot kanker leiden? Dit is het huidige idee.

Als een kleine tumor uit een paar losgeslagen cellen begint te groeien, kan hij genoeg zuurstof en voedingsstoffen uit zijn omgeving halen. Maar naarmate hij groter wordt, wordt de vraag groter dan het aanbod en wordt de situatie wanhopig.

Terwijl zij worstelen om te overleven en steeds meer genetische fouten accumuleren, geven de kankercellen chemische signalen af die immuuncellen, macrofagen en granulocyten genaamd, lokken om in de tumor te infiltreren.

Eenmaal in het binnenste heiligdom van de tumor scheiden deze cellen moleculen (cytokinen genaamd) af die de groei van bloedvaten (angiogenese) op gang brengen, die de broodnodige zuurstof en voedingsstoffen aanvoeren.

Andere cytokinen stimuleren de groei van een soort cellulair ‘kussen’, het stroma genaamd, waartegen de tumor rust. Ondertussen besprenkelen andere ontstekingscellen de tumor met moleculen (vrije radicalen) die het DNA van de tumor verder beschadigen. Ontsteking kan ook het startschot geven voor metastase door chemicaliën te produceren die tumorcellen helpen de moleculen door te knagen die hen aan hun omgeving binden.

Alles bij elkaar genomen is het duidelijk dat beginnende tumoren ontsteking kapen en gebruiken om de progressie naar volledige kanker te versnellen. Zoals een van onze eigen deskundigen ooit opmerkte:

Als genetische schade de lucifer is die het vuur aansteekt, kan ontsteking de brandstof zijn die de vlammen voedt.

Stay cool, boy

Dus hoe kunnen we de hitte temperen? Wetenschappers, waaronder de onze, werken aan het temperen van ontstekingen, waardoor het voor kankers veel moeilijker wordt om te bloeien. Zij hacken in het moleculaire circuit dat ontsteking controleert, op zoek naar manieren om het systeem op te hitsen met nieuwe-generatie medicijnen.

Maar wat als we ontsteking kunnen manipuleren om te voorkomen dat kanker zich ontwikkelt? Recente resultaten suggereren dat het antwoord allesbehalve next-generation zou kunnen zijn. In feite bestaat het al sinds Hippocrates.

Beter bekend bij de meesten van ons onder de merknaam aspirine, wordt acetylsalicylzuur al meer dan een eeuw gebruikt om ontstekingen te onderdrukken, en er is nu een hoeveelheid bewijsmateriaal dat de potentie ervan benadrukt bij kankerpreventie. Hoewel er nog een weg te gaan is om uit te vinden wie aspirine moet nemen, hoeveel en hoe lang, wordt het duidelijk dat het blokkeren van ontstekingen in de toekomst een grote rol zal spelen bij de preventie en behandeling van kanker.

Rudolf Virchow zal nooit weten dat zijn werk een heel gebied van kankeronderzoek heeft aangewakkerd, maar dankzij hem is de strijd tegen kanker in een stroomversnelling geraakt.

Safia