Hard determinisme – Sam Ruhmkorff
Maar de Baron zou natuurlijk zeggen dat we zelfs op een G5 een van tevoren uitgestippelde lijn afleggen. Ik vind het verbazingwekkend om te denken dat de natuurwetten en de huidige condities van het universum inhouden waar ik ooit zal zijn voor de rest van mijn dagen.
We zouden een negatieve emotionele reactie kunnen hebben op hard determinisme. Het klinkt deprimerend! We zouden ook kunnen denken dat het veel van onze sociale praktijken zou ondermijnen, vooral die welke te maken hebben met schuld, beloning en straf. Maar harde deterministen proberen vaak aan te tonen dat het omarmen van deze visie niet veel of zelfs geen verschil maakt voor ons leven.
Ten eerste maakt het onze keuzes niet zinloos. Harde deterministen stellen dat wat je de rest van je leven doet, bepaald is. Maar het wordt voor een deel bepaald door de manier waarop je keuzes maakt. Als je op de bank zit en je lot als lijnvolger betreurt, zal je levenslijn niet erg dynamisch zijn. Als je probeert je leven goed te laten verlopen, heb je kans op een veel plezieriger lot. Volgens het harde determinisme is Jay-Z net zo vastberaden in zijn doen en laten als iemand die in existentiële crisis op zijn bank zit. Maar, neem ik aan, het is beter om Jay-Z te zijn. Hard determinisme impliceert dus dat je toch moet proberen wat je denkt dat je leven het beste zal maken.
Ten tweede is hard determinisme consistent met schuld, lof en het strafrechtelijk systeem. Ook al hadden mensen die goede of slechte dingen doen niet anders kunnen doen, wat ze doen wordt voor een deel bepaald door wat zij als prikkels ervaren. Als wij willen dat mensen zich op een bepaalde manier gedragen, hebben wij een reden om een stimulansstructuur te creëren die hen ertoe aanzet zich te gedragen op de manier die wij willen. We moeten gedrag dat ons bevalt versterken en gedrag dat ons niet bevalt bestraffen.
Een algemeen thema achter deze twee observaties is dat zelfs als we niet vrij zijn, we toch willen dat de dingen op een bepaalde manier gaan. We hebben dus een reden om ernaar te streven dat de dingen gebeuren zoals we willen, zowel door zelf beslissingen te nemen die leiden tot wat we willen, als door anderen te prijzen en te beschuldigen zodat de kans groter wordt dat ze doen wat wij willen.
Toegegeven moet worden dat volgens het harde determinisme de beweegredenen voor straffen en belonen veranderen. We kunnen niet coherent zeggen dat mensen krijgen wat ze verdienen, omdat ze geen keuze hadden in wat ze deden. Het kan verontrustend zijn te denken dat mensen alleen maar gevangen worden gezet om een prikkel te geven om geen dingen te doen die de samenleving over het algemeen niet leuk vindt, en dat mensen prijzen krijgen alleen maar om prikkels te geven voor gewenst gedrag. Maar als het leven van iedereen langs een vooraf bepaalde lijn loopt, hoe kunnen sommige mensen dan werkelijk een slechte behandeling verdienen terwijl anderen een goede behandeling verdienen? Welke lijn we volgen, en hoe die loopt, lijkt volledig een kwestie van geluk te zijn.