Hoe werkt hypnose?
In de jaren 1700 werd Franz Mesmer, een Duitse arts die beroemd was om het “betoveren” van zijn patiënten, de ene stad na de andere uitgezet als een charlatan. De plaatselijke bevolking geloofde dat zijn techniek om mensen in een trance-toestand te brengen, met gebruikmaking van de kracht van suggestie, bedrog was.
Heden ten dage echter is Mesmer in het gelijk gesteld: Uitgebreid onderzoek heeft aangetoond dat hypnose in feite geen truc is, en hypnotiseurs zijn nu gerespecteerde leden van de psychologische gemeenschap.
De overgrote meerderheid van de mensen is op zijn minst enigszins “hypnotiseerbaar”, zoals gemeten door de Stanford Hypnotic Susceptibility Scales. De schalen, ontwikkeld door psychologen van de Stanford University, beoordelen mensen van 0 tot 12 op basis van hun ontvankelijkheid voor de suggesties van hypnotiseurs.
Nauwelijks 5 procent van de mensen behaalt de nulscore op de Stanford-schalen door op geen van de hypnotische suggesties te reageren. Een andere kleine subgroep krijgt de maximale score, 12, door op alle suggesties te reageren: Iemand uit deze groep is zo hypnotiseerbaar dat hij de stank van ammoniak onder zijn neus niet registreert nadat de hypnotiseur hem opdraagt zijn reukzin uit te schakelen.
De meeste mensen vallen stevig in het 5 tot 7 bereik op de Stanford schalen. En net als bij de IQ scores, blijven mensen hun hele volwassen leven ongeveer dezelfde hypnotische gevoeligheid houden. Dit en het feit dat eeneiige tweelingen vaak dezelfde score krijgen, suggereert dat hypnotiseerbaarheid een inherente en erfelijke eigenschap is van de menselijke psyche.
Stagehypnose vs. Tegenwoordig wordt die eigenschap hoofdzakelijk op twee manieren gebruikt: voor “toneelhypnose”, waarbij hypnotiseurs het publiek in vervoering brengen door vrijwilligers in trance te brengen en hen vervolgens belachelijke opdrachten te laten uitvoeren, zoals kakelen als kippen, en voor een gerespecteerde behandeling die hypnotherapie wordt genoemd.
Deirdre Barrett, een hypnotherapeut aan de Harvard Medical School, heeft uitvoerig geschreven over haar methoden om hypnose op te wekken. Ze begint met een zorgvuldig opgestelde reeks suggesties (bijvoorbeeld: “Laat uw ademhaling langzaam en diep worden; laat alle spanning uit u wegvloeien…”) die resulteren in een toestand van diepe kalmte.
“Een hypnotische trance is op zichzelf niet therapeutisch,” schreef Barrett in Psychology Today, “maar specifieke suggesties en beelden die aan cliënten in trance worden gegeven, kunnen hun gedrag ingrijpend veranderen.”
Om maar twee voorbeelden te noemen, Barrett heeft hypnotherapie gebruikt om haar patiënten te helpen afvallen en stoppen met roken. Oncologen van de Mount Sinai School of Medicine hebben de methode zelfs gebruikt om het genezingsproces van borstkankerpatiënten na een operatie te vergemakkelijken.
Hoe werkt hypnose?
Zoals bij veel hersenverschijnselen, weten wetenschappers niet precies hoe of waarom hypnose werkt, maar ze komen dichter bij het antwoord dankzij recente EEG-scans van gehypnotiseerde hersenen. Dr. Mark Jensen, een psycholoog aan de University of Washington School of Medicine, ontdekte dat hypnose en meditatie vergelijkbare neurofysiologische profielen hebben.
“Tijdens beide neemt de snelle-golf hersenactiviteit, die correleert met denken en verwerken, af, terwijl de langzame-golf activiteit, die zowel tijdens ontspanning als focus wordt vertoond, toeneemt,” vertelde Jensen aan Life’s Little Mysteries.
Jensen schrijft hypnose voor bij de behandeling van chronische pijn, en heeft de hersenen van zijn patiënten gescand tijdens sessies. “Alle pijn wordt verwerkt in het hoofd,” legde hij uit. “Eerst wordt het geregistreerd in de zintuiglijke cortex, maar dan geeft de prefrontale cortex er betekenis aan, en paniek en stress als gevolg van de pijn treden op in de thalamus en andere delen.
“Tijdens hypnose kun je mensen vragen zich voor te stellen dat de sensatie die gewoonlijk extreme pijn opwekt zo gering is dat het niet hinderlijk is, en je ziet onmiddellijk een afname van de activiteit in de prefrontale cortex en die andere delen. Met andere woorden, mijn patiënten veranderen de betekenis die hun hersenen aan de pijn geven.”
Ruwweg 80 procent van Jensen’s patiënten melden een duidelijke afname van de pijn tijdens hypnose sessies; voor 50 procent duurt de afname nog uren daarna. Door zelf meditatie te beoefenen, leren veel patiënten hun eigen pijn automatisch te behandelen.
- Waarom is het zo moeilijk om te stoppen met roken?
- Wat is geheugenverlies?
- Hoe worden herinneringen opgeslagen in de hersenen?
Heb je een vraag? Stuur ons een e-mail Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien en wij kraken het Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript moet ingeschakeld zijn om het te bekijken. Volg Natalie Wolchover op Twitter @nattyover
Recent news