LDL-cholesterol, deeltjesaantal en deeltjesgrootte gemakkelijk gemaakt
Geschatte leestijd: 3 minuten
Metingen van het lipidengehalte in het bloed worden vaak gebruikt om het risico van toekomstige hartziekten te beoordelen. De meest gebruikte metingen zijn totaal cholesterol, triglyceriden en hogedichtheid-lipoproteïnecholesterol (HDL-C). Deze getallen worden vervolgens gebruikt om het lagedichtheid-lipoproteïnecholesterol (LDL-C) te berekenen, dat sterk gecorreleerd blijkt te zijn met het risico van hartziekten.
Recentelijk zijn metingen van atherogene lipoproteïnedeeltjes, zoals LDL-P (LDL-deeltjesaantal), apolipoproteïne B (apoB) en lipoproteïne(a), zeer nuttig gebleken om het risico te beoordelen.
LDL-P meet het werkelijke aantal LDL-deeltjes (deeltjesconcentratie). LDL-P is mogelijk een sterkere voorspeller van cardiovasculaire gebeurtenissen dan LDL-C. Een laag LDL-P is een veel sterkere voorspeller van een laag risico dan een laag LDL-C. In feite kan ongeveer 30 – 40% van degenen met een laag LDL-C een verhoogd LDL-P hebben. U kunt dus een laag LDL-C hebben maar toch een risico lopen op hartziekten, vooral als uw LDL-P verhoogd is. Discordantie wordt geacht aanwezig te zijn wanneer LDL-C verschilt van LDL-P.
LDL-C is een maat voor de cholesterolmassa binnen LDL-deeltjes. LDL-C geeft slechts indirect het atherogene potentieel van LDL-deeltjes weer. ApoB en LDL-P daarentegen geven het aantal atherogene deeltjes weer, zonder vermelding van de cholesterolmassa. ApoB en LDL-P worden verondersteld betere risicovoorspellers te zijn dan LDL-C.
Vele recente studies hebben gekeken naar het belang van de grootte van LDL-deeltjes. Uit studies blijkt dat mensen van wie de LDL-deeltjes overwegend klein en dicht zijn, een driemaal groter risico lopen op coronaire hartziekten. Bovendien kan het grote en pluizige type LDL beschermend werken.
Soms is het moeilijk te begrijpen wat het verschil is tussen LDL-C en LDL-P en hoe de deeltjesgrootte in het plaatje komt. Het is zeer waarschijnlijk dat het aantal en de grootte van LDL-deeltjes in de toekomst vaker zullen worden gebruikt om risico’s te beoordelen. Daarom heb ik besloten met u vier dia’s te delen die ik vaak gebruik om deze zaken te vereenvoudigen. In de dia’s wordt LDL-lipoproteïne voorgesteld als vrachtwagens die zand (cholesterol) vervoeren.
Hoop dat u geniet van de dia’s, hoewel u mijn chemie misschien op kleuterniveau vindt.
