Obstructieve longaandoening
AstmaEdit
Astma is een obstructieve longaandoening waarbij de bronchiën (luchtwegen) extra gevoelig zijn (hyperresponsief). De luchtwegen raken ontstoken en produceren overtollig slijm en de spieren rond de luchtwegen spannen zich aan waardoor de luchtwegen nauwer worden. Astma wordt meestal uitgelokt door het inademen van dingen in de lucht, zoals stof of pollen, die een allergische reactie veroorzaken. Het kan ook worden uitgelokt door andere dingen, zoals een infectie van de bovenste luchtwegen, koude lucht, lichaamsbeweging of rook. Astma is een veel voorkomende aandoening en treft meer dan 300 miljoen mensen over de hele wereld.Astma veroorzaakt terugkerende episodes van piepende ademhaling, ademnood, benauwdheid op de borst, en hoesten, vooral ’s nachts of in de vroege ochtend.
- Exercise-Induced Asthma – komt vaak voor bij astmapatiënten, vooral na deelname aan buitenactiviteiten bij koud weer.
- Occupational Asthma – naar schatting 2% tot 5% van alle astma-episoden kan worden veroorzaakt door blootstelling aan een specifieke sensibiliserende stof op de werkplek.
- Nocturnal Asthma – is een kenmerkend probleem bij slecht gecontroleerde astma en wordt gerapporteerd door meer dan twee derde van suboptimaal behandelde patiënten.
Een piekstroommeter kan variaties in de ernst van astma in de loop van de tijd vastleggen. Spirometrie, een meting van de longfunctie, kan een beoordeling geven van de ernst, de omkeerbaarheid en de variabiliteit van de luchtstroombeperking, en helpen de diagnose astma te bevestigen.
BronchiectasisEdit
Bronchiectasis verwijst naar de abnormale, onomkeerbare verwijding van de bronchiën veroorzaakt door destructieve en ontstekingsveranderingen in de luchtwegwanden. Bronchiectasis kent drie belangrijke anatomische patronen: cilindrische bronchiectasis, varicose bronchiectasis en cystic bronchiectasis.
Chronic obstructive pulmonary diseaseEdit
Chronische obstructieve longziekte (COPD), ook bekend als chronische obstructieve luchtwegaandoening (COAD) of chronische luchtstroombeperking (CAL), is een groep ziekten die wordt gekenmerkt door een luchtstroombeperking die niet volledig omkeerbaar is. De luchtstroom in en uit de longen is verstoord. Dit kan worden gemeten met ademhalingsapparatuur zoals een piekstroommeter of met spirometrie. De term COPD omvat de aandoeningen emfyseem en chronische bronchitis, hoewel de meeste patiënten met COPD in verschillende mate kenmerken van beide aandoeningen vertonen. Astma, een omkeerbare obstructie van de luchtwegen, wordt vaak apart beschouwd, maar veel COPD-patiënten hebben ook een zekere mate van omkeerbaarheid van hun luchtwegen.
In COPD is er een toename van de weerstand van de luchtwegen, die blijkt uit een afname van het geforceerde expiratoire volume in 1 seconde (FEV1), gemeten met spirometrie. COPD wordt gedefinieerd als een geforceerd expiratoir volume in 1 seconde gedeeld door de geforceerde vitale capaciteit (FEV1/FVC) dat kleiner is dan 0,7 (of 70%). Het residuale volume, het volume lucht dat in de longen achterblijft na volledige uitademing, is vaak verhoogd bij COPD, evenals de totale longcapaciteit, terwijl de vitale capaciteit relatief normaal blijft. De verhoogde totale longcapaciteit (hyperinflatie) kan leiden tot het klinische kenmerk van een “barrel chest” – een borstkas met een grote diameter van voor naar achteren die bij sommige mensen met COPD voorkomt. Hyperinflatie kan op een röntgenfoto van de borstkas ook worden gezien als een afplatting van het diafragma.
De meest voorkomende oorzaak van COPD is het roken van sigaretten. COPD is een geleidelijk progressieve aandoening en ontwikkelt zich gewoonlijk pas na ongeveer 20 pakjaren roken. COPD kan ook worden veroorzaakt door het inademen van andere deeltjes en gassen.
De diagnose COPD wordt vastgesteld door middel van spirometrie, hoewel andere longfunctietests nuttig kunnen zijn. Een röntgenfoto van de borstkas wordt vaak besteld om hyperinflatie te zoeken en andere longaandoeningen uit te sluiten, maar de longschade van COPD is niet altijd zichtbaar op een röntgenfoto van de borstkas. Emfyseem, bijvoorbeeld, kan alleen worden gezien op een CT-scan.
De belangrijkste vorm van langetermijnbehandeling bestaat uit het gebruik van geïnhaleerde bronchusverwijders (met name bèta-agonisten en anticholinergica) en geïnhaleerde corticosteroïden. Veel patiënten moeten uiteindelijk thuis zuurstof krijgen toegediend. In ernstige gevallen die moeilijk onder controle te krijgen zijn, kan een chronische behandeling met orale corticosteroïden noodzakelijk zijn, hoewel dit gepaard gaat met aanzienlijke bijwerkingen.
COPD is over het algemeen onomkeerbaar, hoewel de longfunctie gedeeltelijk kan herstellen als de patiënt stopt met roken. Stoppen met roken is een essentieel aspect van de behandeling. Longrevalidatieprogramma’s omvatten intensieve oefentraining in combinatie met voorlichting en zijn effectief bij het verbeteren van de kortademigheid. Ernstig emfyseem wordt behandeld met chirurgische reductie van het longvolume, met enig succes in zorgvuldig gekozen gevallen. Longtransplantatie wordt ook uitgevoerd voor ernstige COPD in zorgvuldig gekozen gevallen.
Alpha 1-antitrypsinedeficiëntie is een vrij zeldzame genetische aandoening die leidt tot COPD (met name emfyseem) als gevolg van een gebrek aan het antitrypsine-eiwit dat de fragiele alveolaire wanden beschermt tegen protease-enzymen die vrijkomen bij ontstekingsprocessen.