Oceanus
- Uitspraak: oh-see-uh-nuh-s
- Oorsprong: Arcadië, Griekenland
- Rol: Titaan van de Zeeën
- Ouders: Uranus en Gaia
- Vrouw: Tethys
- Symbool: Slang, vis
Wie is Oceanus?
Lang voordat de Olympische goden over het oude Griekenland heersten, vond de schepping van het universum plaats. De oergoden van de hemel en de aarde, Uranus en Gaea, kregen 12 Titaanse kinderen – de Oude goden. Oceanus was de Titangod van de rivier Okeanos, waarvan werd aangenomen dat hij de wereld omcirkelde en de aarde met de hemel en de onderwereld verbond.
Hij trouwde met zijn zuster Tethys, de godin van het zoete water. Het paar kreeg 3000 kinderen, de Oceaniden. Zij zijn de goden en godinnen van alle rivieren, zeeën, stromen en riviermondingen op aarde. Oceanus en Tethys waren zelfs zo vruchtbaar dat zij vreesden dat hun snelle voortplanting tot overstromingen zou leiden als het zo doorging, zodat zij uiteindelijk scheidden om het probleem op te lossen.
Oorsprong
De Titanen waren machtige reuzengoden die over de wereld heersten voordat de Olympische goden het overnamen. Ze hadden ongelooflijke kracht, magische krachten en grote kennis. Hun thuis, ook wel de Oude goden genoemd, was op de berg Othrys. De eerste van de uit Chaos geboren goden waren de oergoden Gaea (aarde) en Sky (Uranus). Hun kinderen waren de machtige Titanen en Titanessen.
Cronus, de broer van Oceanus, coördineerde een complot met zijn moeder en castreerde zijn vader Uranus, zodat hij de heerschappij over de kosmos kon overnemen, maar Oceanus deed daar niet aan mee. Hij had schijnbaar ook geen belangstelling voor de Titanomachy oorlog, de strijd tussen de Olympiërs en Titanen om het heerserschap over de kosmos, en streed niet aan de zijde van zijn Titan broers. Dit behoedde hem voor de straf die de anderen later kregen: gevangenschap in Tartarus, de onderwereld.
Oceanus heerste aanvankelijk over de Middellandse Zee en de Indische Oceaan. Later, toen de Grieken de Atlantische Oceaan en andere zoutwatermassa’s leerden kennen, werd zijn rol groter. Toen de Olympiërs het overnamen, werd Poseidon de heerser over de Middellandse Zee.
Familie van Oceanus
De zuster en echtgenote van Oceanus is Tethys. Haar naam is afgeleid van het Griekse woord têthê, dat voedster betekent. De Oceaniden waren hun 3000 nimfendochters die over alle wateren in de wereld waakten.
Enkele beruchte Oceaniden zijn Amphitrite, de vrouw van Poseidon, Metis, die Zeus zwanger maakte van de godin Athena en vervolgens inslikte, en Doris, de moeder van de 50 Nereïden.
Eilanden van Oceanus
Vele eilanden en kusten vielen onder het domein van Oceanus. Het beroemdste van allemaal is Elysische Velden, het eiland van de gezegenden waar de zielen van de beste stervelingen naartoe werden gestuurd om in vrede en rust hun eeuwigheid door te brengen. Het bevond zich ergens langs de diepe kusten in de onderwereld. Het eiland Sarpedon, de woonplaats van Medusa en haar twee monsterlijke zusters Gorgonen, was omgeven door de wateren van Oceanus ergens ver in het westen van de wereld in de buurt van de mythische Tuin der Hesperiden, Hera’s tuin van magische gouden appels en onsterfelijkheid.
Op de noordelijke stroom lag het land van het heilige ras der Hyperboreeërs. Zij leefden in een seizoen van eeuwigdurende lente, vrij van de oorlog en ziekte die de rest van de wereld teisterde.
Historische invloed
Oceanus wordt wel afgebeeld als een reusachtige god met baarden en schubben, met dolfijnen die van zijn hoofd springen en vissen die in zijn golvende haar zwemmen, maar hij wordt in werkelijkheid beschouwd als een abstracte natuurkracht en de goddelijke verpersoonlijking van de zee. In die tijd omvatte de zee alle oceanen van de wereld en de Middellandse Zee en de Egeïsche Zee.
In verwijzing naar de vele oude steden langs de kustlijn van de Middellandse Zee, verwees de filosoof Plato eens naar het Griekse volk als kikkers die rond een vijver zaten. De vele zeegoden in de mythologie weerspiegelen het belang van water voor oude samenlevingen. Aan de heerschappij van de Titanen kwam een einde, maar de erfenis van Oceanus, de eerste van de zeegoden, en heerser over de rivier Okeanos, wordt voortgezet door de vele legenden die hem en zijn 3000 dochters volgden.