Gdziekolwiek jesteś, czas ucieka na leczenie rzeżączki
Mark King miał klaśnięcie tyle razy, że zmienił nazwę na „aplauz”. Po raz pierwszy King miał rzeżączkę, był nastolatkiem w późnych latach 70-tych, dorastając z pięciorgiem rodzeństwa w Luizjanie.
Miał charakterystyczne objawy: pieczenie i dyskomfort przy oddawaniu moczu oraz gęstą wydzielinę, która pozostawiała plamy na bieliźnie.
King odwiedził klinikę i podał fałszywe nazwisko i numer telefonu. Został szybko wyleczony antybiotykami i wysłany w drogę.
Kilka lat później, te same objawy pojawiły się ponownie. W tym czasie 22-latek mieszkał w Zachodnim Hollywood, mając nadzieję na rozpoczęcie kariery aktorskiej.
Jakkolwiek King ujawnił się rodzicom, bycie gejem w Luizjanie było biegunowo różne od bycia gejem w Los Angeles. Po pierwsze, homoseksualizm był nielegalny w Luizjanie aż do 2003 roku, podczas gdy Kalifornia zalegalizowała go w 1976 roku.
W Los Angeles była kwitnąca scena gejowska, gdzie King, po raz pierwszy, mógł swobodnie przyjąć swoją seksualność. Odwiedzał łaźnie, a także spotykał się z mężczyznami w klubach tanecznych i wzdłuż tętniących życiem chodników. Było tam mnóstwo seksu do uprawiania.
„Fakt, że nie byliśmy w pełni ukształtowaną kulturą poza tymi przestrzeniami… był tym, co połączyło nas jako ludzi. Seks był jedynym środkiem wyrazu, jaki mieliśmy, aby uznać się za osoby LGBT”, mówi King.
Kiedy wszedł do ceglanej kliniki oddalonej zaledwie o kilka kroków od serca nocnego życia gejów w Santa Monica, King, z gęstymi włosami w kolorze piaskowego blondu z domieszką czerwieni, rozejrzał się po pokoju. Było ono wypełnione innymi gejami.
„Co robisz, kiedy masz 22 lata i jesteś gejem? Odwiedzasz innych mężczyzn. Pamiętam, że siedziałem w lobby i podrywałem innych mężczyzn”, wspomina King, śmiejąc się. „Moje Lato Miłości było w 1982 roku. To był plac zabaw. Byłem młody i na prowl.”
Jak kilka lat wcześniej, lekarz dał mu garść antybiotyków do wzięcia przez kilka dni, które miały oczyścić infekcję. To nie było nic wielkiego. W rzeczywistości, jak opisuje to King, było to „po prostu zlecenie do wykonania”.
„To była cena prowadzenia działalności gospodarczej i wcale nie była to wysoka cena.”
Ale był to spokój przed burzą, na więcej niż jeden sposób.
Kiedy King ponownie zachorował na rzeżączkę w latach 90-tych, z wielką ulgą przyjął fakt, że leczenie było teraz tylko jedną dawką.
Penicylina nie była już skuteczna, ale ciprofloksacyna była teraz zalecanym leczeniem i wymagała tylko jednej dawki. W oczach Kinga zachorowanie na rzeżączkę było jeszcze mniej kłopotliwe.
Ale był to w rzeczywistości objaw schematów leczenia, które zaczynały zawodzić. Bakteria Neisseria gonorrhoeae była na dobrej drodze do rozwinięcia odporności na prawie każdy lek kiedykolwiek stosowany w jej leczeniu.
Odbierając w 1945 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie penicyliny, Alexander Fleming zakończył swój wykład ostrzeżeniem: „Istnieje niebezpieczeństwo”, powiedział słuchaczom, „że ignorant może łatwo przedawkować lek i wystawiając swoje mikroby na działanie nieśmiertelnych ilości leku, uczynić je odpornymi.”
Innymi słowy, wiedzieliśmy o zdolności bakterii do ewolucji odporności na leki od zarania ery antybiotyków.
Dr Manica Balasegaram jest dyrektorem Globalnego Partnerstwa na rzecz Badań i Rozwoju Antybiotyków (GARDP) z siedzibą w Genewie. Jest to wspólna inicjatywa organizacji Drugs for Neglected Diseases Initiative (DNDi) oraz Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i ma na celu opracowanie nowych lub ulepszonych metod leczenia infekcji bakteryjnych.
„Wszystkie antybiotyki będą miały swój okres przydatności – to po prostu ewolucja”, mówi. „To tylko kwestia tego, jak szybko to nastąpi.”
Odporność na antybiotyki jest jednym z największych zagrożeń dla globalnego zdrowia, bezpieczeństwa żywności i rozwoju. Powszechne infekcje, takie jak zapalenie płuc i gruźlica, stają się coraz trudniejsze do leczenia.
Ale GARDP zdecydował się skupić swoją uwagę na rzeżączce jako jednym z czterech głównych priorytetów.
Infekcja przenoszona drogą płciową przykuła uwagę Balasegarama z wielu powodów. Po drugie, nieleczone infekcje rzeżączkowe niosą ze sobą szereg potencjalnie poważnych implikacji zdrowotnych, które mogą mieć katastrofalne skutki. „Rzeżączka jest najważniejszą infekcją przenoszoną drogą płciową; jest tą, o którą najbardziej się martwimy”, mówi Balasegaram. Co roku około 78 milionów ludzi zaraża się rzeżączką, co czyni ją drugą najczęściej zgłaszaną infekcją bakteryjną przenoszoną drogą płciową po chlamydii, według WHO. Rzeżączka może zainfekować narządy płciowe, odbytnicę i gardło. Objawy obejmują upławy z cewki moczowej lub pochwy oraz pieczenie podczas oddawania moczu, zwane zapaleniem cewki moczowej, spowodowane stanem zapalnym cewki moczowej. Jednak wiele osób zakażonych nie doświadcza żadnych objawów, co oznacza, że pozostają one niezdiagnozowane i nieleczone. Powikłania nieleczonej rzeżączki mogą być poważne i w nieproporcjonalnie dużym stopniu dotykają kobiet, które częściej nie doświadczają żadnych objawów. Nieleczona rzeżączka nie tylko zwiększa ryzyko zakażenia wirusem HIV, ale jest również związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia choroby zapalnej miednicy, która może powodować ciążę pozamaciczną i niepłodność. Kobieta w ciąży może również przenieść zakażenie na swoje dziecko, co może spowodować ślepotę. Zniesienie zagrożenia związanego z oporną rzeżączką nie będzie łatwe – wyzwania związane z opracowaniem nowego antybiotyku są nie do przecenienia. Czy dostępne są pieniądze na badania i rozwój (R&D)? Dla kogo antybiotyk będzie dostępny? I co najważniejsze, jak będziesz kontrolować jego stosowanie, aby przedłużyć jego trwałość? To, co czyni poszukiwanie nowego antybiotyku dla rzeżączki szczególnie trudnym, to częstość bezobjawowych zakażeń oraz zdolność rzeżączki do dostosowywania się do układu odpornościowego gospodarza i rozwijania oporności na antybiotyki. Poważnym problemem jest to, że ponieważ N. gonorrhoeae może żyć w gardle bez kogoś nawet wiedząc, błąd może nabyć odporność od innych bakterii, które również tam żyją i które zostały narażone na antybiotyki w przeszłości. A z dowodów, że seks oralny staje się coraz bardziej powszechne w niektórych częściach świata, jest to szczególnie trudne. „Seks oralny jest napędzanie oporności. Jest to sieć ludzi uprawiających dużo seksu oralnego. To nowa norma”, mówi dr Teodora Wi, urzędnik medyczny w Departamencie Zdrowia Reprodukcyjnego i Badań WHO w Genewie, mówiąc konkretnie o Azji. Te wyzwania i obawy ogarnęły Balasegarama, ale mimo to jest on bardziej zdeterminowany niż kiedykolwiek, aby wprowadzić nowy lek na rynek. „Ludzie umierają z powodu infekcji lekoopornych. Dzieje się tak bez wątpienia dlatego, że w przeszłości ten obszar nie był traktowany priorytetowo, ponieważ inne obszary badań i rozwoju są o wiele bardziej lukratywne”, mówi. „Antybiotyki są globalnym dobrem publicznym. Nie sądzę, aby łatwo było przypisać im wartość finansową.” Ostatnie dane zebrane przez WHO zbadały trendy w lekoopornej rzeżączce w 77 krajach – krajach, które są częścią Programu Nadzoru nad Antybiotykami Gonokokowymi (GASP) agencji zdrowia, globalnej sieci regionalnych i subregionalnych laboratoriów, które śledzą powstawanie i rozprzestrzenianie się oporności. Wyniki są ponure. W ponad 80 procentach krajów, które zgłosiły azytromycynę, powszechnie przepisywany antybiotyk stosowany w leczeniu wielu powszechnych infekcji, w tym infekcji przenoszonych drogą płciową (STI), wykryto oporność. Najbardziej niepokojące jest to, że 66 procent badanych krajów zgłosiło przypadki oporności na antybiotyki ostatniej szansy, zwane cefalosporynami o rozszerzonym spektrum działania (ESC). I jak zauważa Wi, rzeczywisty obraz jest bez wątpienia dużo bardziej ponury, ponieważ globalny nadzór nad lekooporną rzeżączką jest fragmentaryczny i częściej prowadzony w krajach o wyższych dochodach, które dysponują większymi zasobami. Na przykład, z 77 krajów, które zostały przebadane, tylko kilka znajdowało się w Afryce Subsaharyjskiej, regionie, w którym wskaźniki rzeżączki są wysokie. „Widzimy tylko połowę prawdziwego obrazu. Musimy przygotować się na przyszłość, kiedy nie będzie lekarstwa”, mówi Wi. Ale na znak, że czas się kończy, w marcu tego roku najgorsze obawy ekspertów zdrowotnych zostały potwierdzone: przypadek super rzeżączki, nazwany „najgorszym w historii” przypadkiem na świecie, został znaleziony u mężczyzny, który uczęszczał do lokalnej kliniki zdrowia seksualnego. Miał on podobno kontakt seksualny z kobietą w Azji Południowo-Wschodniej. Urzędnicy służby zdrowia powiedzieli, że po raz pierwszy ten szczep nie mógł być wyleczony żadnym z antybiotyków normalnie stosowanych w leczeniu tej choroby. Chociaż pacjent od tego czasu zareagował na inny antybiotyk, lekarze opisali go jako „bardzo szczęśliwego”. Jest to oznaka szerszego kryzysu – i to takiego, który nie zna granic. Tajlandia jest jednym z krajów na pierwszej linii frontu walki z rzeżączką odporną na antybiotyki. Jest to kluczowe miejsce docelowe dla przemysłu turystyki seksualnej, gdzie choroby przenoszone drogą płciową, takie jak rzeżączka, mogą łatwo i szybko rozprzestrzeniać się ponad granicami i poza nimi. I podobnie jak wiele innych krajów w regionie, panuje tam kultura dostępu do antybiotyków bez recepty, co oznacza, że pacjenci narażają się na ryzyko przepisania im niewłaściwych leków – lub nawet gorzej. Jestem w dzielnicy położonej blisko stolicy Tajlandii, Bangkoku, aby spotkać się z Boonthamem, farmaceutą. Spotykamy się w wypełnionym po brzegi magazynie firmy produkującej leki ziołowe, którą również prowadzi – biznesu, który jest o wiele bardziej lukratywny niż jego apteka. Magazyn jest wypełniony od stóp do głów pudełkami z tabletkami zawierającymi całą gamę dziwnych ziół, o których nigdy nie słyszałem. Koszty wizyty u lekarza i piętno związane z chorobami przenoszonymi drogą płciową oznaczają, że wielu Tajów polega na farmaceutach takich jak Boontham, aby wyleczyć ich rzeżączkę. Ale może on wyrządzić więcej szkody niż pożytku. Pomimo że Boontham posiada dyplom z farmakologii i jest farmaceutą od ponad 30 lat, nie ma pojęcia o tajlandzkich wytycznych dotyczących leczenia rzeżączki. W rzeczywistości jest o ponad dekadę nieaktualny. I oczywiście nie może dokładnie diagnozować pacjentów, szczególnie dlatego, że rzeżączka ma podobne objawy do chlamydii. „Jeśli robisz to od dłuższego czasu, po prostu robisz to, co musisz, a to jest wykształcone przypuszczenie.” „Od teraz używam ciprofloksacyny”, mówi. „Jeśli to nie zadziała, wtedy zgaduję, że to chlamydia.” Powiadam mu jednak, że rzeżączka w Tajlandii, podobnie jak w wielu innych krajach, wykazuje powszechną odporność na ciprofloksacynę – i że jego kraj przestał ją zalecać ponad dekadę temu. „Nie jest odporna, nawet lekarze jej używają”, mówi. W szpitalach przepisują nowsze antybiotyki, które są bardziej skuteczne, ale droższe.” W krajach, w których antybiotyki są sprzedawane bez recepty, badania pokazują, że ludzie znacznie częściej odwiedzają farmaceutów niż lekarzy. Ale chociaż eksperci przyznają, że ograniczenie sprzedaży antybiotyków – szczególnie na obszarach wiejskich i odległych, gdzie jest niewielu, jeśli w ogóle są jacyś lekarze – nie jest rozwiązaniem, nadal stanowi to poważne wyzwanie w walce z infekcjami lekoopornymi. „Problem polega na tym, że kiedy idziesz do farmaceuty i bierzesz antybiotyki, być może… twoje objawy zniknęły, ale w rzeczywistości nadal masz infekcję. To oznacza, że możesz przenieść infekcję i spowodować większą odporność” – mówi Wi. Pytam Boonthama, czy martwi się o odporność – czy martwi się, że ludzie, których leczył z rzeżączki, nie są wyleczeni. „Oporność na leki to zadanie lekarza, a nie farmaceuty” – mówi. Przypadkowe rozdawanie antybiotyków bez recepty nie ogranicza się tylko do Tajlandii. Jest to ogromny problem w pozostałej części regionu i w innych częściach świata, bez jasnej wizji, jak rozwiązać ten rosnący problem. Rozdawanie antybiotyków, które prawdopodobnie nie działają już na osoby chore na rzeżączkę, ma miejsce również w krajach o wysokich dochodach – krajach, w których można by się spodziewać bardziej rygorystycznych wytycznych dotyczących leczenia. W rzeczywistości, badanie opublikowane w BMJ w 2015 r. wykazało, że wielu lekarzy pierwszego kontaktu w Anglii przepisywało ciprofloksacynę, mimo że nie była ona zalecana w leczeniu rzeżączki od 2005 r. W 2007 r. ciprofloksacyna nadal stanowiła prawie połowę recept na rzeżączkę. Jeszcze w 2011 roku lekarze pierwszego kontaktu nadal przepisywali ją w 20 procentach przypadków. W balsamiczne popołudnie w gwarnym Bangkoku odwiedzam Silom Community Clinic @ TropMed, klinikę STI na północny wschód od centrum miasta, przeznaczoną dla mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami (MSM) i transgenderowych kobiet uprawiających seks z mężczyznami. Zlokalizowana na 12 piętrze Szpitala Chorób Tropikalnych, klinika jest nieskazitelnie czysta, z jasnofioletowymi ścianami, tęczowymi flagami i znakiem, który natychmiast przykuwa mój wzrok, który brzmi „Suck, F*ck, Test, Repeat”. Za głównym korytarzem znajduje się laboratorium mikrobiologiczne, które wykonuje krytyczną i pilną pracę w walce z rzeżączką odporną na antybiotyki. W rzeczywistości laboratorium może być najlepszym sposobem, w jaki Tajlandia może chronić się przed tym rosnącym zagrożeniem. Dr. Eileen Dunne jest amerykańskim epidemiologiem i szefem sekcji badań behawioralnych i klinicznych w programie HIV/STI, który jest prowadzony w ramach współpracy pomiędzy tajlandzkim Ministerstwem Zdrowia Publicznego (MOPH) a amerykańskim Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC). Ona, wraz ze swoim tajskim personelem, jest najlepszą linią obrony Tajlandii w spowalnianiu oporności rzeżączki. W 2015 r., uznając ogólnoświatowe niebezpieczeństwo coraz trudniejszych do leczenia zakażeń rzeżączką – oraz szczególne zagrożenie, jakie stanowią one dla Tajlandii – amerykańskie CDC, WHO i tajskie MOPH połączyły siły, aby uruchomić program mający na celu śledzenie i ostateczne ograniczenie rozprzestrzeniania się rzeżączki opornej na antybiotyki. Program ten jest ulepszoną lokalną wersją GASP WHO i jest pierwszym tego typu programem na świecie. Nazywa się EGASP. Działa on w następujący sposób. Jeśli pacjent płci męskiej przychodzi do jednej z dwóch klinik z charakterystycznymi objawami rzeżączki, pobiera się od niego próbkę do analizy i wypełnia kwestionariusz, który zawiera takie pytania jak: „Czy brał pan antybiotyki w ciągu ostatnich dwóch tygodni?”. Aby stworzyć otwarte środowisko, kliniki są anonimowe, a kwestionariusz jest wykonywany prywatnie na komputerze. Mężczyźni są grupą docelową w programie, wyjaśnia Dunne, ponieważ wydajność izolacji N. gonorrhoeae jest bardzo wysoka wśród mężczyzn, którzy mają zapalenie cewki moczowej w porównaniu z kobietami i tymi, którzy są bezobjawowi. MSM są ważną populacją, dodaje, ponieważ badania wykazują, że są oni bardziej podatni na rozwój oporności wcześniej niż ogół populacji, z powodów, które nie są dokładnie znane. Ona i personel laboratorium zabierają mnie, aby sprawdzić, czy są jakieś próbki hodowane z wymazów pobranych z penisów pacjentów. Wewnątrz inkubatora, gdzie próbki są przechowywane w szalkach Petriego w temperaturze 36 stopni Celsjusza z 5 procentowym dwutlenkiem węgla, aby promować wzrost bakterii, są trzy. Smród agaru, brązowego galaretowatego medium, które zapewnia składniki odżywcze i stabilne środowisko dla wzrostu bakterii, jest przytłaczający. Jedna płytka Petriego zawiera skupisko bąbelkowych białych kropek, sygnalizując, że pacjent rzeczywiście ma rzeżączkę. Następnym krokiem jest badanie wrażliwości na antybiotyki (AST) w laboratorium na dole. Izolat zostanie zbadany pod kątem oporności na pięć antybiotyków, w tym ciprofloksacynę oraz leki ostatniej szansy – cefiksym i ceftriakson. To oporność na te dwa ostatnie jest najbardziej niepokojąca. Od początku EGASP do 20 października 2017 r., Z 845 potwierdzonych rozpoznań rzeżączki, które przeszły AST, prawie wszystkie izolaty miały szeroko rozpowszechnioną oporność na ciprofloksacynę, podobnie jak w wielu innych krajach. Ale, co zachęcające, żaden nie wykazał oporności na leki ostatniej linii. To ulga dla Tajlandii, ale w żaden sposób nie wskazuje na to, że Dunne i jej zespół powinni tracić zapał. „Ludzie są zaskoczeni i pytają: 'Och, dlaczego to robicie, skoro nie wykazujecie oporności?'”, mówi Dunne. „Właściwie dobrze jest prowadzić nadzór i nie wykrywać jeszcze oporności. Oznacza to, że jesteśmy na tyle wcześnie, że możemy być przygotowani… i mieć plan odpowiedzi. „Posiadanie silnego nadzoru w regionie, w którym może pojawić się oporność jest ważne, abyśmy mogli ją wcześnie wykryć.” Sąsiedzi Tajlandii, w szczególności Myanmar, Indie, Indonezja i Chiny, odnotowali znacznie wyższy odsetek izolatów rzeżączki, które są oporne na leczenie ostatniej linii w porównaniu z Tajlandią. Wraz z rosnącym ruchem ludzi na całym świecie i popularnością Tajlandii w zakresie turystyki seksualnej, widzę jak szybko to zagrożenie może mieć daleko idące konsekwencje. „Myślę, że naprawdę ważne jest wczesne wykrycie, nawet jednego przypadku, może to być zwiastunem przyszłego rozwoju oporności. Bakterie te są bardzo szybko przenoszone między ludźmi. Możliwość wczesnego wykrycia tego jednego przypadku oznacza, że można podjąć specjalne kroki w celu kontroli transmisji”, mówi Dunne. Pytam, czy skupienie się na MSM oznacza, że inne grupy mogą zostać pominięte. Co z kobietami, które częściej niż mężczyźni nie doświadczają żadnych objawów rzeżączki? A może z wędrownymi osobami świadczącymi usługi seksualne zza granicy w Myanmarze i Kambodży? Zastanawiam się, czy wśród tej grupy wysokiego ryzyka, EGASP nie pomija niektórych z najbardziej narażonych osób w Tajlandii. Pytam, czy istnieje potencjał dla programu, aby rozszerzyć swoją pracę, aby objąć tych ludzi i ich partnerów. Dunne zgadza się, że to dobry pomysł. „To ukierunkowane podejście do mężczyzn z objawami jest celowe, ale może nie być uogólnione na całą populację. Jest to wierzchołek góry lodowej.” Jest to jednak wczesny etap programu, a ona i jej zespół muszą od czegoś zacząć. „Potrzebujemy więcej czasu”, mówi. Ale nikt nie jest pewien, ile czasu ma Tajlandia – i reszta świata. Liczba osób zarażonych rzeżączką gwałtownie wzrosła w ostatnich latach. W Australii odnotowano 63-procentowy wzrost liczby zgłoszonych przypadków rzeżączki od 2012 roku, przy czym najszybsze tempo wzrostu dotyczyło młodych heteroseksualnych mieszkańców miast. W Anglii liczba zachorowań na rzeżączkę wzrosła o 53 procent w latach 2012-2015, na czele z młodymi ludźmi, gejami i innymi MSM. Tymczasem w USA przypadki wzrosły o prawie 50 procent w latach 2009-2016. A według niektórych ekspertów czynnikiem może być jedno z największych osiągnięć nauki w walce z HIV. Jak wielu, nonszalanckie podejście Marka Kinga do seksu zatrzymało się, gdy epidemia HIV uderzyła w społeczność gejowską w USA. Rzeżączka nie była już postrzegana po prostu jako mała, nieistotna cena za noc zabawy. „Połowa zabawy z bycia gejem polegała na tym, że nie musiałeś się martwić o kontrolę urodzeń. Prezerwatywy były kontrolą urodzeń, a nie kontrolą chorób przenoszonych drogą płciową” – mówi King. „W miarę upływu lat i wchodzenia w lata 90-te, kiedy wiemy, jak przenosi się HIV, zachorowanie na rzeżączkę jest wstydliwe, ponieważ oznacza, że podejmujesz ryzyko, które może przenosić HIV”. „Nagle rzeżączka stała się czymś naprawdę wstydliwym, ponieważ oznacza to, że nie postępujesz właściwie.” Przenosimy się do dnia dzisiejszego, a HIV nie jest już zagrożeniem śmiertelnym, którym był kiedyś. Silny ruch społeczeństwa obywatelskiego sprawił, że choroba otrzymała polityczną – i naukową – uwagę, na którą zasługiwała. Rozwój leków ratujących życie oznacza, że osoby zarażone wirusem HIV mogą żyć długo i zdrowo. Ale wraz z poprawą metod leczenia i zapobiegania HIV, postrzeganie ryzyka przez ludzi może się zmieniać. Profilaktyka przedekspozycyjna (PrEP) to codzienna pigułka dla osób, które nie są nosicielami wirusa HIV, ale są narażone na znaczne ryzyko zarażenia się nim. Argumentuje się, że jest to potężne narzędzie w walce z HIV. Przyjmowany codziennie, jest do 92 procent skuteczny w zapobieganiu infekcji. Ale wraz z jego rozwojem i przyjęciem przyszły dzwony alarmowe, z niektórymi ostrzeżeniami, że wskaźniki STI wzrosną wśród tych, którzy używali PrEP. Niektóre małe badania sugerują, że może to mieć miejsce. Nie wszyscy eksperci zgadzają się z tym. Dane z tych badań są niejednoznaczne i nie można ich uogólniać. Niektórzy twierdzą, że regularne testy związane z receptami na PrEP mogą zapobiec rozprzestrzenianiu się STI. Jednakże, podobnie jak w przypadku antybiotyków, istnieją ludzie stosujący PrEP bez uzyskiwania go za pośrednictwem oficjalnych placówek służby zdrowia. Niedawne badanie przeprowadzone w całej Europie przez grupę rzeczników HIV/AIDS AIDES wykazało, że około 70 procent nieformalnych użytkowników PrEP nie miało regularnego monitorowania medycznego. King jest jednym z wielu, dla których obawy o STI w szerszym kontekście posiadania niesamowitej zdolności do zapobiegania infekcji HIV wydają się absurdalne. „PrEP otwiera drzwi dla ludzi do uprawiania seksu bez obawy o infekcję HIV. Reakcja jest taka: tak, ale co zrobimy z chorobami przenoszonymi drogą płciową? O mój Boże, rzeżączka i kiła” – mówi sarkastycznie King. „Ludzie pytają mnie, jak w dzisiejszych czasach człowiek może zarazić się HIV lub rzeżączką? Cóż, zobaczmy: bo byli napaleni, albo powiedzieli „tak”, kiedy powinni byli powiedzieć „nie”, albo za dużo wypili, albo się zakochali, albo zaufali niewłaściwej osobie.” Słowa Kinga mogą współbrzmieć z wieloma osobami na całym świecie. Ale WHO skupia się na zwiększeniu użycia prezerwatyw. Wi jest szczególnie zaniepokojona rozprzestrzenianiem się i popularnością aplikacji randkowych wśród młodych ludzi, które jej zdaniem sprawiają, że seks bez zobowiązań jest łatwiejszy do uzyskania. „Wszyscy z nas muszą być silni w kwestii używania prezerwatyw. Wszyscy musimy prowadzić kampanię na rzecz używania prezerwatyw” – mówi Wi. Patrząc w przyszłość, w którym momencie będzie to bardziej powszechne, aby mieć zakażenie rzeżączką, która nie może być leczona antybiotykami niż jeden, który może? Odpowiedź jest trudna do przewidzenia, ale jest to również potencjalna rzeczywistość, która nie jest odległa. „Znajdujemy się teraz w sytuacji, w której niepokojąco używamy ostatniej linii antybiotyków do wielu infekcji lub widzimy nawet oporność na te antybiotyki ostatniej linii”, mówi Balasegaram. Ale podczas gdy GARDP pracuje nad wprowadzeniem nowego antybiotyku na rynek, niektóre kraje popadają w desperację, ponieważ oporność na dostępne metody leczenia wciąż się rozprzestrzenia. Australia, która odnotowała powszechną oporność na azytromycynę, rozważa powrót do starego leku zwanego spektynomycyną. Spektynomycyna wymaga bolesnego wstrzyknięcia mięśniowego i jest związana z toksycznością oraz szeregiem skutków ubocznych. Innym problemem jest jej niedobór, ponieważ jest już rzadko stosowana na całym świecie. W tym celu pilnie potrzebne są badania nad nowymi antybiotykami. Ale opracowywanie antybiotyków jest zaporowo drogie i nie jest atrakcyjne dla przemysłu farmaceutycznego – tym bardziej, gdy chodzi o STI. W odpowiedzi GARDP nawiązał współpracę z Entasis Therapeutics, amerykańską firmą biotechnologiczną, w celu przyspieszenia rozwoju nowego antybiotyku, który będzie produkowany specjalnie w celu zwalczania lekoopornej rzeżączki. Zoliflodacyna jest nowatorskim antybiotykiem doustnym pierwszej klasy – innymi słowy, nowym i unikalnym mechanizmem potencjalnego leczenia rzeżączki – i jest jednym z zaledwie trzech potencjalnych kandydatów na nowy antybiotyk, który obecnie przechodzi badania. Wcześniej został on poddany próbom klinicznym w 2015 roku, ale brak inwestycji powstrzymał lek przed dalszym postępem. W tym roku GARDP i Entasis rozpoczną ostatnią fazę prób zoliflodacyny, obejmującą 650 osób w Tajlandii, RPA, USA i części Europy. Jeśli lek zostanie zatwierdzony przez organy regulacyjne, Entasis zezwoli GARDP na wprowadzenie go w 168 krajach o niskim i średnim dochodzie. Ma nadzieję, że zostanie on zarejestrowany do 2021 roku i będzie dostępny na rynku do 2023 roku. Główną siłą partnerstwa między GARDP i Entasis jest to, że będzie w stanie ograniczyć, do jakich infekcji zoliflodacyna jest stosowana. „Staramy się skoncentrować ten lek konkretnie na STI – nie na innych infekcjach społecznych, gdzie antybiotyki są szeroko stosowane,” mówi Balasegaram. „Celem jest, aby nie wyjść poza to, ponieważ tak zaczyna się oporność.” W tym celu, początkowo lek będzie licencjonowany tylko do użytku przeciwko infekcjom rzeżączki. Jeśli okaże się skuteczny przeciwko chlamydii i Mycoplasma genitalium (inna bakteryjna choroba przenoszona drogą płciową), partnerstwo GARDP i Entasis może udzielić licencji również na te dwie infekcje, pod warunkiem przeprowadzenia badań klinicznych. „Będziemy wspierać badania kliniczne i rejestrację, a zatem możemy odegrać dużą rolę w odpowiedzialnym wprowadzaniu i stosowaniu leku. To daje nam większą kontrolę nad tym, jak lek jest wprowadzany i sprzedawany w krajach, w których pracujemy”, mówi Balasegaram. Dunne jest podekscytowany, że Tajlandia będzie częścią trials. „To jest podbrzusze infekcji. To nie dostaje uwagę, na którą zasługuje i dlatego to jest ekscytujące,” mówi. Wiele jest jazda na sukces leku. Czy zoliflodacyna będzie skuteczna przez jak najdłuższy czas? Czy też spotka ją taki sam los jak inne antybiotyki? Co więcej, badania są ryzykowne – nie ma gwarancji, że próby kliniczne zakończą się sukcesem. „Wciąż nie wiemy, czy ten projekt się powiedzie, czy nie” – mówi Balasegaram. „Ale jest to projekt, który uważamy za niezwykle ważny i w który jesteśmy bardzo zaangażowani.” Rozwój nowych antybiotyków rodzi niezliczone pytania: Jak możemy zapewnić, że są one stosowane odpowiednio, abyśmy mogli zachować ich skuteczność? I jak możemy zapewnić, że ci, którzy naprawdę potrzebują tych leków, otrzymają je? Jednym ze sposobów byłby szybki test diagnostyczny w miejscu opieki – najlepiej taki, który mógłby przewidzieć, które antybiotyki zadziałają na konkretną infekcję i który mógłby być stosowany w miejscach na całym świecie. Balasegaram mówi, że szukali takiego prostego narzędzia diagnostycznego, ale jeszcze go nie znaleźli. Poza narzędziami diagnostycznymi, odpowiedzialne stosowanie nowych antybiotyków zależy również od solidnych krajowych i międzynarodowych wytycznych dotyczących leczenia oraz silnych organów regulacyjnych, które kierują i monitorują stosowanie antybiotyków. „Jeśli opracowano antybiotyk do wąskiego zastosowania, trzeba pomyśleć o tym, jak wprowadzić lek na rynek. Nie chcemy rozprowadzać jego dużych ilości po całym świecie. Ale chcemy też mieć pewność, że ci, którzy go potrzebują, dostaną go” – mówi. To właśnie tutaj silne programy nadzoru, takie jak tajlandzki, są krytyczne. Ale nieuniknione jest, że robaki rozwiną odporność na kolejny antybiotyk, a potem na następny. Balasegaram chce więc więcej inwestycji w badania i rozwój, które koncentrują się nie tylko na nowych antybiotykach, ale także na alternatywnych sposobach leczenia infekcji bakteryjnych. „Musimy kontynuować badania i rozwój w zakresie… terapeutycznych sposobów leczenia tych infekcji w inny sposób”, mówi. „Może to obejmować nowe i niekonwencjonalne podejścia. Myślę, że jest to praca, która będzie trwać dziesięciolecia.” To, co może wyglądać, jest złożone. Może obejmować projektowanie przeciwciał, które konkretnie celują w bakterie lub wykorzystanie bakteriofagów – wirusów, które infekują bakterie – jako zamiennik antybiotyków. W każdym razie, wielu uważa, że koniec ery antybiotyków jest bliski i że przejście od antybiotyków do nietradycyjnych metod leczenia stawia poważne wyzwania, które nie będą łatwe do rozwiązania. „Warto pamiętać, że bakterie mogą ewoluować do różnych podejść, które rozwijamy”, mówi Balasegaram. „Nie sądzę, że wkrótce zobaczymy magiczne rozwiązanie, które definitywnie rozwiąże ten problem.” To przerażająca myśl. Badaj dalej Pierwsze przypadki rzeżączki skrajnie lekoopornej zagrażają przyszłemu leczeniu Ten artykuł po raz pierwszy pojawił się w serwisie Mosaic i jest tu ponownie publikowany na licencji Creative Commons.