Proces Patty Hearst (1976): An Account

Proces Patty Hearst (1976): An Account

Kamera bezpieczeństwa oddziału Sunset District banku Hibernia w San Francisco pokazała Patricię Hearst trzymającą karabin szturmowy, gdy członkowie Symbionese Liberation Army dokonywali napadu w południe. Czy bogata dziedziczka, porwana dwa miesiące wcześniej, działała w obawie o swoje życie? Czy poddano ją praniu mózgu? Czy może uczestniczyła w napadzie jako lojalny żołnierz „rewolucji”? Taką kwestię musiała rozstrzygnąć ława przysięgłych w Kalifornii w procesie Patty Hearst w 1976 roku.

Wieczorem 4 lutego 1974 roku trzech uzbrojonych członków grupy nazywającej siebie Symbionese Liberation Army (SLA) wtargnęło do mieszkania w Berkeley w Kalifornii, które dzielili Patty Hearst i jej narzeczony, Steven Weed. Hearst, córka Randolpha Hearsta (redaktora naczelnego „San Francisco Examiner”) i wnuczka legendarnego Williama Randolpha Hearsta, krzyczała, gdy mężczyźni zaatakowali Weeda butelką po winie. Członkowie SLA wynieśli Hearst, ubraną w koszulę nocną, z jej mieszkania i wepchnęli ją do bagażnika białego samochodu. Porywacze Hearst wystrzelili salwę pocisków, gdy odjeżdżali, a za nimi podążał drugi pojazd.

Steven Weed i Patty Hearst (zdjęcie zaręczynowe)

SLA wydała komunikat, w którym nazwała porwanie „doręczeniem nakazu aresztowania Patricii Campbell Hearst”. Komunikat ostrzegał, że jakakolwiek próba uratowania Hearst spowoduje, że więzień zostanie „stracony”. Oświadczenie kończyło się wielkimi literami: „DEATH TO THE FASCIST INSECT THAT PREYS UPON THE LIFE OF THE PEOPLE.”

Osiem dni później, SLA wysłał do lokalnej stacji radiowej, KPFA, taśmę z nagraniem od „General Field Marshall Cinque”, żądając, aby Randolph Hearst sfinansował wielomilionowy darowiznę żywności „jako gest dobrej wiary”. „Cinque” był w rzeczywistości Donaldem DeFreeze, który – po ucieczce z kalifornijskiego więzienia w marcu 1973 roku – zorganizował grupę aktywistów z Berkeley, którzy mieli nadzieję wywołać rewolucję. SLA ustanowiło jako swoje cele zamknięcie więzień, zakończenie monogamii i wyeliminowanie „wszystkich innych instytucji, które stworzyły i podtrzymują kapitalizm”. Taśma zawierała przestraszony głos Patty Hearst. Słychać, jak mówi ona swoim rodzicom: „Mamo, tato, nic mi nie jest. Jestem z jednostką bojową z bronią automatyczną. A ci ludzie to nie tylko banda świrów. Chcę się stąd wydostać, ale jedynym sposobem, by to zrobić, jest zrobienie tego po ich myśli. I mam nadzieję, że zrobisz to, co mówią, tato, i to szybko…” Pakiet otrzymany przez stację radiową zawierał również fotografię przedstawiającą Hearsta, wymachującego karabinkiem i noszącego beret, przed symbolem siedmiogłowej kobry SLA.

Lider SLA Donald DeFreeze

W odpowiedzi na żądania SLA, Randolph Hearst stworzył program Ludzie w Potrzebie i przekazał około 2 milionów dolarów. Program rozdawania żywności był najeżony problemami. W niektórych miejscach dystrybucji, zamieszki i oszustwa utrudniały wysiłki, 22 lutego w miejscu dystrybucji w zachodniej części Oakland, zamieszki doprowadziły do dziesiątek rannych i aresztowań. W marcowym nagraniu opublikowanym przez SLA, Patty skrytykowała wysiłki ojca w zakresie dystrybucji żywności: „Jak dotąd brzmi to tak, jakbyś ty i twoi doradcy zdołali zmienić to w prawdziwą katastrofę.”

Publiczność usłyszała najbardziej szokującą taśmę z SLA w kwietniu, pięćdziesiąt dziewięć dni po porwaniu Patty. Na tej taśmie Hearst mówi: „Dano mi wybór uwolnienia… lub dołączenia do sił Symbionese Liberation Army i walki o moją wolność i wolność wszystkich uciśnionych ludzi. Wybrałam pozostanie i walkę”. Hearst dalej ogłosiła, że przyjęła imię „Tania”, po „towarzyszu, który walczył u boku Che w Boliwii.”

Napad na Bank Hibernia nastąpił wkrótce potem, 15 kwietnia. Napad, który przyniósł SLA $10,692, spowodował postrzelenie dwóch przechodniów, jednego śmiertelnie. Nagrania z kamer bezpieczeństwa z napadu zostały odtworzone w telewizji i dokładnie przeanalizowane przez władze. Z taśm wyciągnięto różne wnioski co do tego, czy Hearst wydawała się być całkowicie chętnym uczestnikiem napadu. Można ją zobaczyć, jak oznajmia: „Jestem Tania” i każe klientom padać na podłogę. „Nie wygłupiamy się” – ostrzegała. W nagraniu opublikowanym przez SLA po napadzie na Hibernię, Hearst mówi: „Pozdrowienia dla ludzi, tu Tania. Nasze działania z 15 kwietnia zmusiły państwo korporacyjne do pomocy w finansowaniu rewolucji. Jeśli chodzi o pranie mózgu, to jest to pomysł absurdalny ponad wszelką wątpliwość. Jestem żołnierzem Armii Ludowej.”

Hearst w Hibernia Bank

Miesiąc później Hearst jest na kolejnym miejscu zbrodni, tym razem w Mel’s Sporting Goods Store w Englewood w Kalifornii. Pracownicy sklepu zauważyli członka SLA Williama Harrisa, wraz z żoną Emily, próbującego ukraść skrzynkę z amunicją, i doszło do szamotaniny. Z vana zaparkowanego naprzeciwko Mel’s padły strzały w kierunku sklepu. Strzelec został zidentyfikowany jako Patty Hearst.

„Gotterdaemmerung” nastąpił następnego dnia. Stu policjantów z Los Angeles przeprowadziło szturm na dom przy 1466 54th Street, miejsce uznane za kryjówkę SLA. Wydarzenie to zostało uwiecznione w telewizji na żywo. Policja nakazała mieszkańcom domu: „Wychodzić. Ręce do góry.” Nikt nie odpowiedział na to wezwanie – z wyjątkiem ognia automatycznego. Silnie uzbrojonym członkom SLA udało się na pewien czas unieruchomić policję. W końcu jednak granaty teargazowe wznieciły pożar, który strawił dom. Sześciu członków SLA – większość członków grupy, ale nie wliczając w to Emily i Johna Harrisów czy Patty Hearst – zginęło podczas napadu. Hearst zareagowała krytykując „faszystowskie, świńskie media” za „malowanie typowo zniekształconego obrazu” jej „pięknych sióstr i braci” zabitych w napadzie. Powiedziała, że „z popiołów” pożaru „odrodziła się na nowo” – i wiedziała, co musi zrobić dalej.

Aresztowanie Patty Hearst nastąpiło ponad rok później, po tym jak władze podążające tropem członkini SLA Kathleen Soliah (która niedługo wcześniej zorganizowała upamiętnienie bitwy pistoletowej w parku w Berkeley) zostały doprowadzone do Emily i Williama Harrisów oraz Hearsta. Hearst została aresztowana 18 września 1975 roku w swoim mieszkaniu w zewnętrznej części Mission District w San Francisco. Matka Patty Hearst, Catherine, wyraziła pewność, że jej córce nie grozi więzienie: „Nie sądzę, aby problemy prawne Patty były aż tak poważne. W końcu jest ona przede wszystkim ofiarą porwania. Nigdy nie wyruszyła i nie zrobiła niczego z własnej woli.”

Proces

Proces Patricii Hearst rozpoczął się 4 lutego 1976 roku (dwa lata po porwaniu) w sali sądowej sędziego okręgowego Stanów Zjednoczonych Olivera J. Cartera. Ofiara porwania, która spędziła pięćdziesiąt dziewięć dni z zawiązanymi oczami i mieszkała w szafie, gdzie była poddawana przemocy werbalnej i seksualnej, została oskarżona o napad z bronią w ręku na Hibernia Bank. W dniach po aresztowaniu trzy miesiące wcześniej Hearst utrzymywała swoją lojalność wobec SLA. Jednak do czasu procesu zmieniła zdanie. Twierdziła, że poddano ją praniu mózgu i obawiała się, że gdyby próbowała wrócić do rodziców, zostałaby zabita. Carolyn Anspacher, która relacjonowała proces dla San Francisco Chronicle, zaoferowała taką ocenę Patty Hearst:

„on metamorfoza z powrotem do Patricia, jeśli rzeczywiście był jeden, wziął czas i plutony prawników, jak zmontowane w desperacji przez szalonych Hearstów…. młoda kobieta zwykle określana jako 'oskarżona’, która zostanie postawiona przed sądem, jest pozorną repliką oryginalnej Patricii Hearst, miękko brzmiącej Patty, która została wyrwana ze swojego znajomego otoczenia przez taką przemoc. . . . Jej włosy, przefarbowane na mosiężną czerwień, kiedy została aresztowana, zostały stonowane do delikatnego kasztanu i ułożone miękko wokół twarzy. Jej obcisły i odkrywający sweter i dżinsy zostały zastąpione gustownymi spodniami i marynarkami. Nie podnosi już spętanych kajdanami nadgarstków w salucie czarnej władzy, a jej oczy są, w przeważającej części, spuszczone, jakby dzieliła sekret z samą sobą.”

Obrońca F. Lee Bailey

Obrona Hearsta była kierowana przez F. Lee Baileya i jego współpracownika Alberta Johnsona. Bailey wybrał strategię polegającą na próbie udowodnienia, że Hearst przeszedł „pranie mózgu” i cierpiał na coś, co różnie nazywano „syndromem sztokholmskim” lub „syndromem ocalałego jeńca wojennego”. (Chociaż, nieco niekonsekwentnie, Bailey sugerował w różnych momentach procesu, że jego klientka robiła tylko to, co musiała, aby pozostać przy życiu). Osoby cierpiące na syndrom sztokholmski to jeńcy, którzy po okresie całkowitego uzależnienia od porywaczy stają się sympatykami ich sprawy. Zgodnie z teorią Bailey’a, Hearst nigdy nie była wolnym agentem ani dobrowolnym członkiem SLA, aż do czasu jej aresztowania włącznie.

Strategia obrony polegająca na powoływaniu się na pranie mózgu i przymus, jak zauważyli krytycy, miała kilka problemów. Po pierwsze, działania i oświadczenia Hearst po napadzie na Hibernię wyraźnie sugerowały, że działała ona swobodnie i nie było konieczne w tej sprawie, zauważyli krytycy, aby ustalić, że Hearst pozostawała pod wpływem prania mózgu przez cały czas aż do jej aresztowania – a raczej tylko to, że nie była wolnym agentem w czasie napadu. Po drugie, pranie mózgu nie było uznawane jako obrona w przypadku napadu na bank na mocy prawa federalnego, a instrukcje sędziego Cartera dla przysięgłych, mówiące im, że Hearst musiała działać z powodu „bezpośredniego strachu o swoje życie”, utrudniały uniewinnienie na podstawie tej teorii. Po trzecie, strategia ta wydawała się być sprzeczna z faktami. „Dlaczego” – mógł zapytać ławnik – „jeśli Hearst nie była wolnym agentem, to czy w dniu aresztowania nosiła w torebce kamienną twarz małpy olmeckiej na łańcuszku, podarowaną jej przez członka SLA Cujo (Williama Wolfe’a)?”. „Dlaczego na półce w swoim mieszkaniu miała rewolucyjne książki, takie jak Explosives and Homemade Bombs?” „Dlaczego nie uciekła mimo licznych okazji, by to zrobić?”

Sędzia Oliver Carter

Orzeczenie sędziego Cartera podcięło strategię obrony, pozwalając oskarżeniu na wprowadzenie dowodów z wypowiedzi i wydarzeń po napadzie, by udowodnić jej stan umysłu w czasie napadu. Tak więc ława przysięgłych wysłuchała, jak Patty powiedziała Amerykanom na nagraniu, „’Idea prania mózgu jest niedorzeczna”. Podczas przesłuchania krzyżowego, Hearst musiała stawić czoła licznym pytaniom prokuratorów dotyczącym jej działań po napadzie na bank, co spowodowało, że czterdzieści dwa razy przyznała się do Piątej Poprawki. Musiała również wysłuchać żenujących zeznań ekspertów na temat jej podatności na zranienie i wytrzymać upokarzające przesłuchania krzyżowe na wiele tematów, w tym na temat jej życia seksualnego. Strategia ta, jak zauważył jeden z komentatorów, „pozbawiła Patty prawa do poczucia winy i kontynuowania swojego życia.”

Dlaczego więc Bailey opowiedziała się za teorią prania mózgu? Jednym z powodów jest to, że była to teoria, którą chcieli wykorzystać rodzice Hearsta – i to oni płacili za jego obronę. Randolph i Catherine Hearstowie wydawali się niechętni zaakceptowaniu faktu, że ich córka dobrowolnie zdecydowała się zostać członkiem SLA. Innym powodem mogła być obawa Baileya, że argumentując w tej sprawie, iż dobrowolna konwersja Hearst nastąpiła po napadzie na Hibernię, naraziłby ją na przyszłe oskarżenie za strzelaninę przed sklepem Mel’s Sporting Goods miesiąc po napadzie na bank. Bailey miał też psychiatrę gotowego zeznać, że Patty „nie była odpowiedzialna za swoje czyny” i czuł się pewny własnej zdolności do przekonania przysięgłych do teorii prania mózgu. Wreszcie, jest możliwe, że posiadanie przez Baileya praw do książki o Patty Hearst wpłynęło na jego decyzję; pranie mózgu, jak można było przypuszczać, stworzyłoby dobrą linię fabularną i wzmocniło jego ostatnio słabnącą praktykę kryminalną.

Wybierając teorię prania mózgu, obrońcy odrzucili ofertę prokuratorów, by pozwolić Patty przyznać się do winy praktycznie za cokolwiek w zamian za łagodny wyrok, być może tylko warunkowy, jako osobie, która popełniła przestępstwo po raz pierwszy. Bailey, być może, uważał, że nie może przegrać.

Oświadczenia wstępne obu stron dotyczyły rzeczywistości, w której przestępstwo, za które sądzono Hearsta, zostało uwiecznione na taśmie wideo. Prokurator U.S. Robert R. Browning zacytował słowa z komunikatu Hearsta z 17 kwietnia: „Moja broń była naładowana i w żadnym momencie żaden z moich towarzyszy celowo nie skierował broni w moją stronę”. Bailey, z drugiej strony, sugerował, że napad został zainscenizowany przez SLA, aby Hearst jawił się jako „wyjęty spod prawa”. Bailey powiedziała ławnikom, że SLA „ustawiło ją bezpośrednio przed kamerami” jak „cenną świnię”. Bailey argumentował również, że „być może po raz pierwszy w historii napadów na banki, rabusiowi kazano się zidentyfikować w trakcie czynu”. Później, kiedy oskarżenie odtworzyło kasetę wideo ochrony, Patty Hearst z niedowierzaniem wpatrywała się w ekran, po czym zaczęła szlochać.

Psychiatrzy odegrali główną rolę w dramacie sądowym Hearsta. Ławnicy wysłuchali ponad 200 godzin zeznań biegłych psychiatrów. Zanim zaczęły się zeznania psychiatryczne, według Shany Alexander w Anyone’s Daughter: The Times and Trials of Patty Hearst, większość przysięgłych uważała, że Hearst jest prawdopodobnie niewinny – lub przynajmniej, że nie jest winny ponad uzasadnioną wątpliwość.

Psychiatra rządowy Joel Fort

Żaden psychiatra nie miał większego wpływu na myślenie przysięgłych niż psychiatra rządowy Joel Fort. Powiedział on ławnikom, aby byli sceptyczni wobec psychiatrów obrony, którzy traktują każdego jak pacjenta, a nie jak oskarżonego. Zasugerował, że mają oni silny interes w tym, aby pomóc Hearstowi uniknąć ciężkiej odsiadki w więzieniu. Co więcej, zakwestionował zdolność psychiatrów obrony do wyciągania wniosków na temat stanu umysłu Hearst na piętnaście miesięcy przed tym, jak po raz pierwszy ją przesłuchali. Według Forta, Patty Hearst była pierwszorzędną kandydatką do radykalizmu jeszcze przed jej porwaniem. Fort opisał młodą Hearst jako zasadniczo „amoralną osobę”, która uważała, że zasady jej nie dotyczą. Zauważył, że w szkole skłamała zakonnicom, że jej matka ma raka, aby wymigać się od egzaminu, w młodym wieku podjęła aktywność seksualną i eksperymentowała z narkotykami, takimi jak LSD. Fort zaproponował swoją „teorię rzepa” dla bezcelowych, zagubionych dusz takich jak Hearst: takie osoby, powiedział, unoszą się w moralnej przestrzeni, a następnie znajdują przyklejoną do nich pierwszą przypadkową ideologię, na którą wpadną. Nie jest wcale zaskakujące, podsumował Fort, że Hearst uznałby SLA za atrakcyjne. Wielu jego członków, włączając w to Cinque’a, pochodziło z wykształconej, wyższej klasy, podobnej do Patty – i wszyscy zdecydowali się zostać członkami bez poddawania się praniu mózgu. Hearst, jeśli przysięgli uwierzyli Fortowi, przyłączył się do socjopatów jako forma nienawiści do samego siebie.

Decyzja o przyjęciu teorii prania mózgu oznaczała, że Hearst będzie musiała stanąć przed sądem i opisać w szczegółach, jak doszło do prania mózgu. Niestety dla jej sprawy, przysięgli nie uwierzyli w wiele z tego, co od niej usłyszeli. Na przykład, po tym jak Hearst opisała, że została „zgwałcona” przez członka SLA Williama Wolfe’a (lub „Cujo”) i powiedziała przysięgłym „nienawidziłam go”, prokuratura przedstawiła znaleziony w jej torebce po aresztowaniu miłosny drobiazg, tzw. małpkę Olmeca, którą podarował jej Wolfe. Poproszona o wyjaśnienie, dlaczego miałaby trzymać w torebce prezent od gwałciciela, którego nienawidziła, Hearst odpowiedziała lakonicznie, że „lubi sztukę” i uczęszczała na zajęcia z historii sztuki. Jeśli miłosny drobiazg nie był wystarczającym wyjaśnieniem, były jeszcze słowa samej Patty w jej komunikacie z 7 czerwca, w którym nazwała Cujo „najłagodniejszym, najpiękniejszym mężczyzną, jakiego kiedykolwiek znałam”. W swoim przesłuchaniu krzyżowym Hearsta, Browning wielokrotnie zwracał się do własnych pism oskarżonej, w formie „Wywiadu z Tanią” (osobiste refleksje napisane podczas tak zwanego „brakującego roku” Patty z SLA), by podważyć jej zeznania, że była kimś innym niż entuzjastyczną radykalistką.

Wyrok zapadł po dwunastu godzinach obrad. Wielu przysięgłych kończyło obrady we łzach. 20 marca 1976 roku ława przysięgłych składająca się z siedmiu mężczyzn i pięciu kobiet uznała Hearsta winnym napadu z bronią w ręku i użycia broni palnej do popełnienia przestępstwa. Ostatecznie przysięgli uznali, że Hearst skłamała, próbując dopasować swoje działania do teorii, której nie da się obronić. Jeden z przysięgłych wyjaśnił, że Bailey zmusiła go do kupienia lub odrzucenia „całego pakietu”, a strzelanie przez Hearst do Mela „nie pasowało” do jej rzekomo pasywnej roli w SLA. Hearst nie była marionetką o słabej woli, jak sugerowała obrona. Jedna z kobiet przysięgłych stwierdziła, że Hearst „kłamała na wylot” i że żadna kobieta nie zachowałaby miłosnego tokena od kogoś, kto ją zgwałcił i wykorzystał. Inni przysięgli opisali Hearst jako „odległą” i „zaskakującą”. Nie wiedzieliśmy, „czy patrzymy na żywą dziewczynę, czy na robota” – powiedział jeden z ławników. Ławnicy zdawali się winić oskarżoną za to, że ukrywa się za teorią „kontroli umysłu” Bailey i nie ujawnia swoich prawdziwych uczuć. Wielokrotne odmawianie przez Hearsta „piątej części zdania” również nie spodobało się ławnikom. Jeden z nich wyjaśnił: „To był prawdziwy szok. Świadek nie może po prostu powiedzieć ci tego, co chce ci powiedzieć, a nie powiedzieć tego, czego nie chce.”

Epilog

Hearst został skazany na siedem lat więzienia. Prezydent Jimmy Carter zamienił wyrok Hearsta na odsiadkę w lutym 1979 roku. Hearst uzyskała zwolnienie z więzienia po zaledwie dwudziestu dwóch miesiącach. 20 stycznia 2001 roku, w ostatnim pełnym dniu swojej prezydentury, Bill Clinton udzielił Patricii Campbell Hearst pełnego ułaskawienia.

Komentator George Will, zastanawiając się nad historią Hearsta, uznał ją za demonstrację „kruchości indywidualnego poczucia własnego ja”. Will zauważył, że w klasycznej powieści politycznej Arthura Koestlera Ciemność w południe pojawiła się złowroga postać o imieniu Gletkin, który był mistrzem w poskramianiu umysłów. Will martwił się: „Niepokojącą myślą nie jest to, że SLA miało jakiegoś przebiegłego Gletkina, który zniszczył poczucie Tani jej dawnego ja. Niepokojąca jest myśl, że żaden Gletkin nie był potrzebny.”

.