POLITICO
In 1966 lanceerde Mao Zedong de Culturele Revolutie en leidde hij een massale zuivering van “ongewensten”. | AP Photo
Mao Zedong, de figuur bij uitstek van de Chinese communistische revolutie en de leider van zijn land sinds 1949, overleed op deze dag op 82-jarige leeftijd.
Hoewel in de aankondiging de doodsoorzaak niet werd gespecificeerd, was het algemeen bekend dat hij had geleden aan de ziekte van Parkinson. Mao was voor het laatst in het openbaar verschenen op de Dag van de Arbeid in 1971. In de aankondiging stond ook dat er geen buitenlandse leiders naar Peking zouden worden uitgenodigd gedurende de daaropvolgende rouwperiode van acht dagen.
Tijdens deze periode lag Mao’s lichaam opgebaard in de Grote Hal van het Volk. Naar schatting 1 miljoen mensen liepen langs zijn met vlaggen gedrapeerde kist om hun laatste eer te bewijzen. Mao’s officiële portret (dat nog steeds op het Plein van de Hemelse Vrede hangt) werd aan de muur gehangen, met een spandoek waarop stond: “Zet de zaak voort die voorzitter Mao heeft nagelaten en zet de zaak van de proletarische revolutie voort tot het einde.”
Op 18 september, toen Mao’s lichaam werd bijgezet, blies een kakofonie van kanonnen, sirenes, fluitjes en claxons in heel China tijdens een 3 minuten durende ceremonie, die iedereen, behalve degenen die essentiële taken uitvoerden, werd bevolen na te leven.
In 1972, om zijn plaats in de Chinese geschiedenis verder te verstevigen, had Mao een ontmoeting met president Richard Nixon, uren nadat Air Force One in de Chinese hoofdstad was geland. Het presidentiële bezoek verhief China tot een belangrijke speler op het wereldtoneel, waar het sindsdien is gebleven.
Mao’s onbekwame landbouwbeleid was in de eerste plaats verantwoordelijk voor de ergste door de mens veroorzaakte hongersnood in de geschiedenis van de mensheid. Van 1959 tot 1961 stierven naar schatting 40 miljoen mensen van de honger. De omvang van de ramp bleef zowel voor de natie als voor de wereld verborgen.
In 1966 lanceerde Mao de Culturele Revolutie. Hij vertelde jeugdige volgelingen dat bourgeois-elementen in China uit waren op het herstel van het kapitalisme, en stelde dat deze elementen uit de samenleving verwijderd moesten worden. Zij vormden de Rode Garde en leidden een massale zuivering van de “ongewensten”. Mao beval de sluiting van de Chinese scholen. Intellectuelen uit de stad werden naar het platteland gestuurd om “heropgevoed” te worden door zware handenarbeid. De zuivering vernietigde veel van China’s traditionele culturele erfgoed en creëerde een economische en sociale chaos.
Officieel wordt Mao in kringen van de communistische partij vereerd als de redder van de natie. Zijn pogingen om China af te sluiten voor handel en commerciële belangen en tegelijk de traditionele Chinese cultuur uit te roeien, zijn echter door zijn opvolgers verworpen.