Prostatitis
Wat is prostatitis?
Prostatitis is een ontsteking van de prostaatklier en soms van het gebied er omheen. Het is geen kanker.
Alleen mannen hebben een prostaatklier. Deze zit voor het rectum en onder de blaas. De klier ligt rond de urinebuis, de buis die de urine uit het lichaam voert. De prostaat maakt het vloeibare deel van sperma.
Typen prostatitis
- Chronische prostatitis. Dit is de meest voorkomende vorm van prostatitis. De symptomen kunnen beter worden en dan zonder waarschuwing terugkomen. Gezondheidszorgverleners weten niet waarom dit gebeurt. Er is geen genezing, maar u kunt de symptomen beheersen.
- Acute bacteriële prostatitis. Dit is de minst voorkomende vorm van prostatitis. Het komt voor bij mannen op elke leeftijd. Het begint vaak plotseling en heeft ernstige symptomen. Het is belangrijk om meteen behandeld te worden. Het plassen kan moeilijk en zeer pijnlijk zijn. Andere symptomen zijn koorts, koude rillingen, pijn in de onderrug, pijn in het genitale gebied, vaak moeten plassen, een branderig gevoel tijdens het plassen of aandrang tot urineren ’s nachts. U kunt ook pijn in uw hele lichaam hebben.
- Chronische bacteriële prostatitis. Dit type is vrij zeldzaam. Het is een infectie die steeds weer terugkomt, en moeilijk te behandelen is. De symptomen lijken op een milde vorm van acute bacteriële prostatitis. Maar ze duren langer. Vaak heeft u geen koorts.
- Asymptomatische inflammatoire prostatitis. Dit is prostatitis zonder symptomen. Uw zorgverlener stelt de diagnose vaak tijdens een onderzoek naar een ander gezondheidsprobleem. Hij of zij kan de diagnose stellen als u infectiebestrijdende cellen in uw prostaatvocht of sperma heeft.
Wat veroorzaakt prostatitis?
Prostatitis wordt meestal veroorzaakt door bacteriën. Ze verspreiden zich via het rectum of via besmette urine.
U kunt geen prostatitis krijgen van een ander. Het is geen SOA. Maar het kan het gevolg zijn van verschillende SOA’s.
Wie loopt risico op prostatitis?
U kunt op elke leeftijd prostatitis krijgen, maar sommige dingen verhogen uw risico:
- Recente blaas- of urineweginfectie, of andere infectie in het lichaam
- Wond aan het gebied tussen het scrotum en de anus
- Aangeboren anatomie van de urinewegen
- Een vergrote prostaat
- Recent onderzoek waarbij een katheter of scoop in de urinebuis is gebracht
Wat zijn de verschijnselen van prostatitis?
Dit zijn de meest voorkomende symptomen van prostatitis:
- Vaak moeten plassen
- Brandend of stekend gevoel bij het plassen
- Pijn bij het plassen
- Minder urine bij het plassen
- Rectale pijn of druk
- Koorts en rillingen (vaak alleen bij een acute infectie)
- Pijn in uw onder rug of bekken
- Afscheiding via de plasbuis tijdens de stoelgang
- Erectiestoornissen of verlies van zin in seks
- Doorbloedend gevoel in het rectale of genitale gebied
De symptomen van prostatitis kunnen lijken op andere medische aandoeningen of problemen. Ga altijd naar uw zorgverlener voor een diagnose.
Hoe wordt prostatitis gediagnosticeerd?
Uw zorgverlener zal uw vroegere gezondheids- en seksuele voorgeschiedenis bekijken. Hij of zij zal ook een lichamelijk onderzoek doen. Andere onderzoeken kunnen zijn:
- Urinekweek. Bij dit onderzoek worden prostaatvocht en urine afgenomen. Ze worden gecontroleerd op witte bloedcellen en bacteriën.
- Digitaal rectaal onderzoek (DRE). Bij dit onderzoek steekt de zorgverlener een gehandschoende vinger in het rectum om het gedeelte van de prostaat naast het rectum te controleren. Dit wordt gedaan om te kijken of er sprake is van zwelling of gevoeligheid.
- Prostaatmassage. De zorgverlener masseert uw prostaatklier om vocht af te voeren naar de urinebuis. Dit vocht wordt vervolgens onder een microscoop onderzocht om te kijken of er sprake is van een ontsteking of infectie. Deze test wordt meestal gedaan tijdens een digitaal rectaal onderzoek (DRE).
- Spermacultuur. Een spermamonster wordt in het laboratorium onderzocht op bacteriën en witte bloedcellen.
- Cystoscopie. Een dunne, flexibele slang en een kijkapparaat worden in de penis en via de plasbuis ingebracht. Uw zorgverlener bekijkt met het apparaat uw blaas en urinewegen op structuurveranderingen of verstoppingen.
- Transrectale echografie. Een dunne transducer wordt in het rectum naast de prostaat ingebracht om beelden van de prostaat te laten zien.
- CT-scan. Dit is een beeldvormend onderzoek waarbij röntgenstralen en een computer worden gebruikt om gedetailleerde beelden van het lichaam te maken. Een CT-scan toont details van de botten, spieren, vet en organen.
Hoe wordt prostatitis behandeld?
Uw zorgverlener zal de beste behandeling bepalen op basis van:
- Hoe oud u bent
- Uw algemene gezondheid en gezondheidsgeschiedenis
- Hoe ziek u bent
- Hoe goed u kunt omgaan met specifieke medicijnen, procedures, of therapieën
- Hoe lang de aandoening naar verwachting zal duren
- Uw mening of voorkeur
De behandeling hangt af van welk type prostatitis u heeft.
Chronische prostatitis
U kunt antibiotica nemen tot een infectie kan worden uitgesloten. Afhankelijk van de symptomen kunnen andere behandelingen zijn:
- Medicijnen om de spieren rond de prostaat en de blaas te helpen ontspannen, de ontsteking te verminderen, en de pijn verlichten
- Prostaatmassage om het vocht dat druk in de prostaat veroorzaakt, te laten vrijkomen
- Warmte van warme baden of een verwarmingskussen om het ongemak te verlichten
Chronische bacteriële prostatitis
De behandeling bestaat meestal uit het nemen van antibiotica gedurende 4 tot 12 weken. Deze vorm van prostatitis is moeilijk te behandelen en de infectie kan terugkomen. Als antibiotica na 4 tot 12 weken niet werken, moet u misschien een tijdje een lage dosis antibiotica nemen. In zeldzame gevallen kan een operatie nodig zijn om de prostaat gedeeltelijk of helemaal te verwijderen. Dit kan worden gedaan als u moeite heeft met het legen van uw blaas.
Acute bacteriële prostatitis
Voor dit type prostatitis neemt u meestal 2 tot 4 weken antibiotica. Het is belangrijk dat u de volledige antibioticakuur neemt, ook als u geen symptomen heeft. Dit is om de groei van antibiotica-resistente bacteriën te stoppen. U kunt ook pijnstillers nodig hebben. Het kan zijn dat u meer moet drinken. In ernstige gevallen moet u mogelijk in het ziekenhuis blijven.
Raadpleeg altijd uw zorgverlener voor meer informatie over de behandeling van prostatitis.
Kernpunten over prostatitis
- Prostatitis is een ontsteking van de prostaatklier die wordt veroorzaakt door een infectie. Het kan een van verschillende soorten zijn.
- Prostatitis is niet besmettelijk en is geen SOA.
- Iedere man kan op elke leeftijd prostatitis krijgen. Symptomen van prostatitis kunnen zijn: vaker plassen, branderig of prikkend gevoel bij het plassen, pijn bij het plassen, en koorts en koude rillingen. Uw zorgverlener stelt de diagnose prostatitis meestal aan de hand van uw symptomen en door uw urine en sperma te controleren op tekenen van infectie.
- Antibiotica worden gebruikt om prostatitis te behandelen. In zeldzame gevallen kan een operatie nodig zijn.
Volgende stappen
Tips om u te helpen het meeste uit een bezoek aan uw zorgverlener te halen:
- Benoem de reden van uw bezoek en wat u wilt dat er gebeurt.
- Voor uw bezoek kunt u vragen opschrijven die u beantwoord wilt zien.
- Neem iemand mee om u te helpen vragen te stellen en te onthouden wat uw zorgverlener u vertelt.
- Noteer tijdens het bezoek de naam van een nieuwe diagnose en eventuele nieuwe geneesmiddelen, behandelingen of tests. Noteer ook alle nieuwe instructies die uw arts u geeft.
- Weet waarom een nieuw geneesmiddel of een nieuwe behandeling is voorgeschreven en hoe het u zal helpen. Weet ook wat de bijwerkingen zijn.
- Vraag of uw aandoening ook op andere manieren kan worden behandeld.
- Weet waarom een test of procedure wordt aanbevolen en wat de resultaten kunnen betekenen.
- Weet wat u kunt verwachten als u de medicijnen niet inneemt of de test of procedure niet ondergaat.
- Als u een vervolgafspraak hebt, noteer dan de datum, het tijdstip en het doel van dat bezoek.
- Weet hoe u contact kunt opnemen met uw arts als u vragen hebt.