Waarom atriumfibrilleren (AF of AFib) belangrijk is
Wat zijn de gevolgen van atriumfibrilleren (AFib)?
Hoewel atriumfibrilleren vreemd en beangstigend kan aanvoelen, heeft een “aanval van AFib” op zich meestal geen schadelijke gevolgen. Het echte gevaar is het verhoogde risico op een beroerte. Zelfs wanneer de symptomen niet merkbaar zijn, kan AFib iemands risico op een beroerte en gerelateerde hartproblemen verhogen.
Wat veroorzaakt atriumfibrilleren?
Soms is de oorzaak van AFib onbekend. Andere keren is het het gevolg van schade aan het elektrische systeem van het hart door andere aandoeningen, zoals langdurige, ongecontroleerde hoge bloeddruk of coronaire hartziekte. AFib is ook de meest voorkomende complicatie na een hartoperatie.
Bekijk een animatie van atriumfibrilleren.
In de regel is het ernstigste risico van AFib dat het kan leiden tot andere medische problemen, waaronder:
- Stroke
- Heartfalen
- Chronische vermoeidheid
- Aanvullende hartritmestoornissen
- Inconsistente bloedtoevoer
Lees over het belangrijke verband tussen atriumfibrilleren, hoge bloeddruk en beroerte.
Hoe leidt AFib tot een beroerte?
- De hartslag lijkt op een grillige manier te trillen (of fibrilleren). De bovenste kamers (de boezems) van het hart produceren geen effectieve, regelmatige samentrekking, maar trekken onregelmatig samen.
- De samentrekking mislukt. Stel je voor dat je een spons uitwringt. Zonder goed uitknijpen blijft er water in de spons zitten. Op dezelfde manier wordt bij een te snelle of een te onregelmatige samentrekking van het hart het bloed niet volledig uit de boezems naar de volgende kamer geperst. Bloed dat niet volledig uit de boezems is gepompt, kan achterblijven en zich daar ophopen.
- Het risico op stolling neemt toe. Wanneer bloed de kans krijgt zich te verzamelen, krijgt het ook de kans te stollen.
- Stolsels kunnen zich verplaatsen en verstoppingen veroorzaken. Als zich een bloedklonter in de boezems vormt, kan deze uit het hart naar de hersenen worden gepompt, waardoor de bloedtoevoer naar een slagader in de hersenen wordt afgesloten en een beroerte wordt veroorzaakt. Dit type beroerte wordt een embolische beroerte genoemd of sommige artsen noemen het een cardio-embolische beroerte.
Hoe leidt AFib tot hartfalen?
Hartfalen betekent dat het hart niet genoeg bloed pompt om aan de behoeften van het lichaam te voldoen. AFib kan tot hartfalen leiden omdat het hart zo snel slaat dat het zich nooit goed vult met bloed om naar het lichaam te pompen.
Als gevolg hiervan, wanneer het hart het bloed niet efficiënt naar voren pompt met sterke samentrekkingen, ontwikkelen zich symptomen omdat:
- Bloed kan “terugstromen” in de longaders (de vaten die zuurstofrijk bloed van de longen terugvoeren naar het hart.) waardoor vocht zich in de longen kan ophopen.
- Wanneer AFib hartfalen veroorzaakt, kan vocht in de longen vermoeidheid en kortademigheid veroorzaken. Zuurstofrijk bloed wordt niet naar het lichaam en de hersenen gevoerd, wat lichamelijke en geestelijke vermoeidheid en een verminderd uithoudingsvermogen veroorzaakt. Vocht kan zich ook ophopen in de voeten, enkels en benen, wat een aan het hartfalen gerelateerde gewichtstoename veroorzaakt.
Hoe leidt AFib tot bijkomende hartritmestoornissen?
Basisantwoord: Het elektrische systeem van het hart werkt niet goed meer en slaagt er niet meer in de hartkamers in ritme te houden.
Gedetailleerd antwoord: Elke hartslag wordt gecontroleerd door het elektrische systeem van het hart. Om te begrijpen waarom atriumfibrilleren een probleem is, is het nuttig om de normale patronen van het elektrische systeem van het hart te begrijpen.
Bekijk een animatie van een normale hartslag.
Het normale elektrische patroon van het hart:
- De stroom loopt van boven naar beneden. De hartslag begint boven in het hart en – als een elektrische golf – gaat de stroom naar de lagere delen van het hart en geeft het weefsel het signaal om samen te trekken.
- De sinoatriale knoop (SA-knoop) begint de samentrekking boven in het hart. In de rechterboezem (een van de twee soorten kamers van het hart) bevindt zich een groep cellen die de sino-atriale knoop wordt genoemd. Bij gezonde volwassenen vuurt de SA-knoop tussen de 60-100 hartslagen per minuut af. De elektrische golf beweegt zich door de atria naar de “poortwachterknoop”.
- De atrioventriculaire (AV) knoop regelt de timing voor het onderste deel van het hart. De AV-knoop dient als “poortwachter” voor alle elektrische impulsen die door de boezems (bovenste delen) naar de hartkamers (onderste delen) gaan. De elektrische impulsen worden bij de AV-knoop vertraagd voordat ze naar de hartkamers mogen gaan. De vertraging geeft de hartkamers extra tijd om zich met bloed te vullen voordat ze samentrekken.
- De hartkamers trekken samen en pompen het bloed naar de longen en het lichaam.
Elektrische problemen bij atriumfibrilleren:
- Bij AFib kan het voorkomen dat de SA-knoop de samentrekking niet in gang zet. In plaats daarvan kan de samentrekking willekeurig beginnen in andere gebieden van de boezems of zelfs in de longaders.
- Bij AFib vloeit de elektrische stroom niet op een georganiseerde top-tot-bodem manier. In plaats daarvan zijn de contracties snel en ongeorganiseerd.
- Bij AFib kan de AV-knoop de chaotische stroom vaak niet reguleren. Hij doet zijn best om het ventrikel te beschermen tegen extra elektrische impulsen, maar hij kan ze niet allemaal stoppen. Het gevolg is dat de hartkamer vaker slaat dan zou moeten – wat aanleiding geeft tot de merkbare symptomen van ademnood en vermoeidheid.
- Wanneer de slag uitvalt, kan de bloedtoevoer onvoorspelbaar zijn. Dus ook al kloppen de hartkamers sneller dan normaal, ze kloppen niet zo snel als de boezems. De hartboezems en hartkamers kloppen dus niet meer gecoördineerd. Hierdoor ontstaat een snel en onregelmatig hartritme. Bij AFib kunnen de hartkamers 100 tot 175 keer per minuut kloppen, in tegenstelling tot het normale tempo van 60 tot 100 slagen per minuut.
De hoeveelheid bloed die uit de hartkamers naar het lichaam wordt gepompt, is gebaseerd op de willekeurigheid van de atriale slagen.
Het lichaam kan snelle, kleine hoeveelheden bloed krijgen en af en toe grotere hoeveelheden bloed. De hoeveelheid hangt af van hoeveel bloed er bij elke slag van de boezems naar de hartkamers is gestroomd.
Kan AFib gewoon weggaan?
Ja, er is zelden sprake van “spontane remissie”; het gaat gewoon weg. Het is echter nog steeds iets waar u en uw zorgverlener op moeten letten, omdat sommige mensen met AFib leven en de symptomen niet voelen. De risico’s zijn echter nog steeds aanwezig.
Over het geheel genomen zijn de meeste risico’s, symptomen en gevolgen van AFib gerelateerd aan hoe snel het hart klopt en hoe vaak ritmestoornissen optreden.
AFib kan van korte duur zijn, met symptomen die komen en gaan. Het is mogelijk om een atriumfibrillatie-episode te hebben die vanzelf weer verdwijnt. Of de aandoening kan aanhoudend zijn en behandeling vereisen. Soms is AFib permanent, en kunnen medicijnen of andere behandelingen een normaal hartritme niet herstellen.
Maar om alle bovengenoemde redenen is het belangrijk om samen te werken met uw zorgverlener om uw behandelingsbehoeften te bepalen, en om uw behandelingsopties te begrijpen. Het is ook belangrijk om een hartgezonde levensstijl aan te houden en uw algemene risico’s zo veel mogelijk te beperken.
Bekijk deze korte video waarin het risico op een beroerte wordt uitgelegd: