Westerse Beschaving

admin 0 Comments Articles

Westerse Beschaving

Termen

De renaissance begon in de 14e eeuw en bleef de dominante stijl in Italië, en in een groot deel van Europa, tot in de 16e eeuw. De term “renaissance” werd in de 19e eeuw ontwikkeld om deze tijdsperiode en de bijbehorende kunststijl te beschrijven. De mensen die tijdens de renaissance leefden, zagen zichzelf echter als verschillend van hun middeleeuwse voorgangers. Uit verschillende teksten die bewaard zijn gebleven, weten we dat de mensen die tijdens de Renaissance leefden zichzelf als anders beschouwden, vooral omdat zij opzettelijk probeerden de Ouden te imiteren in kunst en architectuur.

Wanneer je de term “Renaissance” hoort en je een kunststijl voorstelt, stel je je waarschijnlijk de Renaissance stijl voor die in Florence werd ontwikkeld en die de dominante kunststijl werd tijdens de Renaissance. Tijdens de Middeleeuwen en de Renaissance was Italië verdeeld in een aantal verschillende stadstaten. Elke stadstaat had zijn eigen regering, cultuur, economie en artistieke stijl. Er waren veel verschillende stijlen van kunst en architectuur die in Italië werden ontwikkeld tijdens de Renaissance. Siena bijvoorbeeld, dat een politieke bondgenoot van Frankrijk was, behield gedurende een groot deel van de renaissance een gotisch element in zijn kunst.

Zekere omstandigheden bevorderden de ontwikkeling van de renaissancestijl in Florence gedurende deze periode. In de 15e eeuw werd Florence een belangrijk handelscentrum. De productie van stoffen dreef de economie aan en er ontstond een koopmansklasse. Het humanisme, dat zich in de 14e eeuw had ontwikkeld, bleef een belangrijke intellectuele stroming die ook van invloed was op de kunstproductie.

Vroege Renaissance

Tijdens de Vroege Renaissance begonnen kunstenaars de Byzantijnse stijl van religieuze schilderkunst af te wijzen en streefden zij naar realisme in hun weergave van de menselijke vorm en de ruimte. Dit streven naar realisme begon met Cimabue en Giotto, en bereikte zijn hoogtepunt in de kunst van de “Volmaakte” kunstenaars, zoals Andrea Mantegna en Paolo Uccello, die werken maakten die gebruik maakten van het perspectief van één punt en speelden met het perspectief voor hun geschoolde, kunstwetenschappelijke toeschouwer.

Tijdens de Vroege Renaissance zien we ook belangrijke ontwikkelingen in onderwerpen, naast stijl. Terwijl religie een belangrijk element was in het dagelijks leven van de mensen die leefden tijdens de Renaissance, en een drijvende factor bleef achter de artistieke produktie, zien we ook een nieuwe weg opengaan voor hijgend-mythologische onderwerpen. Veel geleerden wijzen naar Botticelli’s Geboorte van Venus als het allereerste paneelschilderij van een mythologische scène. Hoewel de traditie zelf waarschijnlijk voortkwam uit de cassone-schilderkunst, waarop meestal scènes uit de mythologie en romantische teksten werden afgebeeld, zou de ontwikkeling van mythologische paneelschilderkunst een wereld openen voor artistiek mecenaat, productie en thema’s.

Hoge Renaissance

De periode die bekend staat als de Hoge Renaissance vertegenwoordigt het hoogtepunt van de doelen van de Vroege Renaissance, namelijk de realistische weergave van figuren in de ruimte weergegeven met geloofwaardige beweging en in een gepaste decoratieve stijl. De bekendste kunstenaars uit deze fase zijn Leonardo da Vinci, Rafaël, Titiaan en Michelangelo. Hun schilderijen en fresco’s behoren tot de bekendste kunstwerken ter wereld. Da Vinci’s Laatste Avondmaal, Rafaëls De School van Athene en Michelangelo’s Plafondschilderingen in de Sixtijnse Kapel zijn de meesterwerken van deze periode en belichamen de elementen van de Hoog-Renaissance.

Maniërisme

De schilderkunst van de Hoog-Renaissance ontwikkelde zich in Florence tot het maniërisme. De maniëristische kunstenaars, die zich bewust afzetten tegen de principes van de hoogrenaissance, hadden de neiging langgerekte figuren in onlogische ruimten af te beelden. De moderne wetenschap heeft erkend dat de maniëristische kunst in staat is sterke, vaak religieuze emoties over te brengen, waar de Hoog-Renaissance daar niet in slaagde. Enkele van de belangrijkste kunstenaars uit deze periode zijn Pontormo, Bronzino, Rosso Fiorentino, Parmigianino en de leerling van Rafaël, Giulio Romano.