Baron Pierre de Coubertin

Pierre de Fredi, Baron de Coubertin, werd geboren op 1 januari 1863 te Parijs, op 20 de la rue Oudinot in een oude adellijke familie. Dit huis, dat hij van zijn ouders erfde, behoorde hem toe tot 1922.

De familie Fredi, verwant aan de Strozzi, was oorspronkelijk Romeins totdat een tak van de Fredi de Alpen overstak om zich in Frankrijk te vestigen. Het landgoed van Coubertin, gelegen in de buurt van Parijs, werd niet beschadigd door de Franse Revolutie.

Vanaf het einde van de 18e eeuw zorgden Normandische allianties ervoor dat Pierre de Fredi, in zijn jeugd, vele malen verbleef in het kasteel van Mirville in de streek van Le Havre. Zijn ouders waren rijk, katholiek en monarchistisch. Na een uitmuntende studie aan een Jezuïetencollege en een vervolgopleiding aan Saint-Cyr, keerde hij zich al snel af van de traditie die hem voorbereidde op een militaire of politieke carrière en besloot in plaats daarvan deel uit te maken van de nieuwe stem van Europa, werkend aan de hervorming van het onderwijs.

Als leerling van Taine, de gerespecteerde Franse natuuronderzoeker, was Pierre de Coubertin onder de indruk van de waarde die bij de jeugd aan de overkant van het Kanaal werd gehecht aan sport. Naar het voorbeeld van de Britten wilde hij, in zijn eigen woorden, “de jeugd van zijn land herbronnen”. Hij ondervond veel weerstand van het politieke establishment, maar door zijn overtuigingskracht opende Frankrijk uiteindelijk de deuren van de middelbare scholen en hogescholen voor hem.

Na deze eerste stap wilde hij de beoefening van sport en sportiviteit ontwikkelen onder degenen die het actieve leven ingingen. Daartoe richtte hij talrijke sportorganisaties op die tot doel hadden een “veroverend Frankrijk” tot stand te brengen, klaar om vreedzaam in de stadions te strijden. Zijn formule is iconisch gebleven: “Om 100 aan lichamelijke cultuur te doen, moeten 50 aan sport doen en 20 zich specialiseren. Maar voor 20 om zich te specialiseren, moeten vijf in staat zijn tot verbazingwekkende prestaties.” Maar door het creëren van de Moderne Vijfkamp (zwemmen, hardlopen, schermen, paardrijden en schieten), maakte hij er ook geen geheim van dat hij pleitte voor de voorbereiding van mannen die in staat waren om Elzas en Lotharingen, die in 1870 door Duitsland waren geannexeerd, terug te brengen naar Frankrijk.

Hij werd secretaris-generaal van een Comité voor Lichamelijke Voorbereiding in het Onderwijs in 1888, maar de lichamelijke gezondheid van de Franse jeugd was niet langer zijn enige prioriteit. Hij reisde uitgebreid door Europa, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, distilleerde zijn vernieuwende ideeën, bereidde adviezen voor en overtuigde steeds meer vrienden om zijn standpunt te delen. In 1889, 26 jaar oud, lanceerde hij het idee om de Olympische Spelen, die in 394 na Christus waren verdwenen, weer in ere te herstellen.

Op 25 november 1892, toen de Union des Sociétés Françaises de Sports Athlétiques (USFSA) haar vijfde verjaardag vierde, lanceerde Coubertin, in het amfitheater van de Sorbonne, het idee om de Olympische Spelen weer in ere te herstellen. De Spelen waren 15 eeuwen lang verdwenen en moesten nieuw leven worden ingeblazen, gemoderniseerd en op wereldschaal, zei hij. Op 23 juni 1894 kondigde hij voor een publiek van persoonlijkheden de oprichting aan van het evenement dat, na enige aarzeling, zijn eerste editie in Athene in plaats van in Parijs zou laten plaatsvinden en in 1896 in plaats van in 1900.

Zijn werk ontwikkelde zich snel in twee snelheden. Het Olympisme verspreidde zich als een lopend vuurtje over de hele wereld. Anderzijds verliep de organisatie van de Spelen, althans in de beginperiode, moeizaam. Tegelijkertijd trouwde Pierre de Coubertin op 12 maart 1895 met Marie Rothan, afkomstig uit de Elzas, en kreeg twee kinderen. Helaas zou zijn zoon zeer jong sterven en was zijn dochter broos.

Toen hij het stokje overnam van de Griek Demetrius Vikelas, bleef hij, volgens de regel van het roulerend voorzitterschap, in feite voorzitter van het IOC van 1896 tot 1925 en, bij zijn vertrek, erevoorzitter van de Olympische Spelen. Jarenlang was hij de enige ordonnateur van de Spelen, zowel wat vorm als inhoud betreft. Het Handvest, het Olympisch protocol en de eed van de atleten waren allemaal zijn werk, net als de openings- en sluitingsceremonies van de Spelen. In 1921 richtte hij de Uitvoerende Raad op, die in die tijd niet door de voorzitter van het IOC werd geleid, zodat hij aan drie ervan als gast deelnam.

Tot zijn vertrek in 1925 nam hij als enige alle administratieve en financiële lasten op zich die aan het presidentschap verbonden waren. In 1912 won hij in Stockholm, onder de pseudoniemen Georg Hohrod (Frankrijk) en M Eschbach (Duitsland), de titel van Olympisch kampioen in de literatuur met zijn L’Ode au Sport. Dit was ook het jaar waarin de moderne vijfkamp werd ingevoerd in de Olympische Spelen.

Coubertin stierf op 74-jarige leeftijd op 2 september 1937, tijdens een wandeling in Genève. Hij ligt begraven in Lausanne op de begraafplaats Bois-de-Vaux, maar zijn hart werd bijgezet in een monument aan de voet van de berg Kronion in Olympia, waar nu de Internationale Olympische Academie is gevestigd.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.