De psychologie van waarom zoveel mensen nagelbijten

De psychologie van waarom zoveel mensen nagelbijten

Excessief nagelbijten is een verrassend wijdverbreide menselijke activiteit.

Het gaat duizenden jaren terug: de oude Griekse filosoof Cleanthes, bijvoorbeeld, zou verslaafd zijn aan nagelbijten. In de moderne tijd heeft niemand goede gegevens over hoeveel van ons de aandoening delen (technisch onychofagie genoemd), maar kleinschalige studies geven aan dat ongeveer 20 procent van de volwassenen regelmatig bijt – wat zou suggereren dat miljoenen Amerikanen het doen.

“Iedereen plukt en bijt tot op zekere hoogte,” zegt Fred Penzel, een psycholoog die patiënten helpt omgaan met nagelbijten, haarplukken, en andere lichaamsgerichte repetitieve stoornissen. “Als het zover komt dat mensen zichzelf schade toebrengen, dan behandelen we het als iets anders dan alledaags gedrag. Dit geldt zeker voor een veel kleiner aantal mensen – maar het is nog steeds, zegt hij, een verrassend veel voorkomend probleem.

Ondanks dat overmatig nagelbijten wijdverbreid is, zijn psychologen echter pas in de afgelopen decennia begonnen met het bestuderen ervan. In feite proberen ze nog steeds de fundamentele vraag te begrijpen waar veel mensen met onychofagie zoveel tijd mee doorbrengen: gezien het feit dat het rationele deel van onze hersenen wil stoppen, waarom blijven we dan op onze nagels bijten?

De huidige hypothese: nagelbijten helpt onze emoties te egaliseren. Als we ons vervelen, zorgt het voor stimulatie; als we gestrest of gefrustreerd zijn, zorgt het voor een tijdelijke kalmte.

Eerdere theorieën over waarom we op onze nagels bijten zijn verworpen

De meeste van de vroege verklaringen voor nagelbijten zijn grondig genegeerd. Sigmund Freud, bijvoorbeeld, geloofde dat overmatig zogen tijdens de kindertijd kon leiden tot een zogenaamde “orale ontvankelijke” persoonlijkheid – en een neiging om op nagels en andere voorwerpen te kauwen, evenals een duidelijke voorkeur voor orale seks. Hij had geen bewijs voor dit idee, en latere navolgers van zijn ideeën hebben ook niets gevonden.

Later beschouwden sommige onderzoekers nagelbijten, haarplukken (trichotillomanie genoemd) en huidplukken als milde vormen van zelfbeschadiging – het opzettelijk verwonden van zichzelf, vaak door te knippen. Volgens deze theorie zou nagelbijten een teken zijn van vijandigheid tegenover zichzelf.

Dit idee wordt echter ondermijnd door het feit dat de meeste nagelbijters niet bepaald dol zijn op de schade die hun gewoonte veroorzaakt – en voor veel mensen is het de belangrijkste reden dat ze willen stoppen. Vanaf de jaren negentig begonnen de meeste psychologen een onderscheid te maken tussen deze en lichaamsgerichte repetitieve stoornissen en meer ernstige vormen van zelfbeschadiging.

Nadat ze het gedrag beter zijn gaan begrijpen, is een grote vraag of het moet worden gegroepeerd met obsessief-compulsieve stoornis (OCD). Hoewel de laatste DSM (een tekst die wordt beschouwd als een autoriteit op het gebied van psychiatrische diagnoses) nagelbijten in een bredere categorie plaatst met OCD, zijn veel van degenen die specifiek lichaamsgerichte repetitieve stoornissen bestuderen het daar niet mee eens.

“Het woord ‘obsessief’ is niet echt van toepassing,” zegt Penzel. “Elk gedrag dat repetitief is, is niet noodzakelijk een dwangneurose.”

Compulsies, bijvoorbeeld, worden gewoonlijk geassocieerd met extreme niveaus van angst. Nagelbijten daarentegen gaat vaak gepaard met plezier – de mensen die het doen willen het graag doen, behalve dan dat het na verloop van tijd schade veroorzaakt. Hoewel mensen met OCD een grotere kans lijken te hebben om nagelbijters te zijn, lijken het verschillende stoornissen te zijn.

De nieuwe theorie: nagelbijten helpt ons om onze emoties in balans te brengen

Psychologen zijn onlangs tot een plausibeler theorie over nagelbijten gekomen: dat het een tijdelijke ontsnapping, afleiding, of een beetje plezier of ontspanning voor de bijter kan zijn.

Penzel wijst erop dat veel mensen de drang krijgen om te bijten wanneer ze ondergestimuleerd zijn (d.w.z, verveeld) of overgestimuleerd (gestrest of opgewonden). “Wanneer ze ondergestimuleerd zijn, stimuleert het gedrag hen, en wanneer ze overgestimuleerd zijn, helpt het hen juist te kalmeren,” zegt hij. Net als nicotine, is het idee dat nagelbijten een bifasisch effect kan hebben: het kan onder bepaalde omstandigheden stimuleren en in andere ontspannen.

Het is nog steeds niet bewezen, maar voor iemand die veel tijd heeft doorgebracht met nagelbijten, klinkt deze verklaring waar – en een recente studie uitgevoerd door Sarah Roberts en andere onderzoekers aan de Universiteit van Quebec in Montreal levert er een beetje bewijs voor.

In de studie werden mensen met onychofagie, trichotillomanie, of ander lichaamsgericht repetitief gedrag in situaties gebracht die waren ontworpen om frustratie op te wekken (ze kregen een moeilijke taak die onmogelijk kon worden voltooid in de toegewezen tijd), verveling (ze werden achtergelaten in een kamer met absoluut niets te doen voor een tijdje), angst (ze keken naar een beruchte angstaanjagende vliegtuigcrashscène uit de film Alive), of ontspanning (ze keken naar een video van een strand vanuit een comfortabele stoel).

Het is duidelijk dat deze situaties enigszins kunstmatig zijn. Toch, toen de onderzoekers het gedrag van de deelnemers observeerden – en hen achteraf ondervroegen over hoe sterk hun drang om te bijten was – vonden ze iets interessants.

“Mensen hadden een hogere drang om het gedrag in de gestreste conditie en de verveelde conditie te beoefenen, veel meer dan in de ontspannen conditie,” zegt Roberts. Andere onderzoeken naar nagelbijters en haarplukkers zijn tot soortgelijke conclusies gekomen. “Het lijkt vrij duidelijk dat er een emotionele regulatie bij betrokken is.”

Waarom bijten we onze nagels in plaats van andere alternatieven

Natuurlijk roept deze theorie nog steeds een meer fundamentele vraag op: waarom biedt nagelbijten – of plukken van je haren of plukken aan je huid – in de eerste plaats plezier of afleiding? Waarom raken zoveel mensen verslaafd aan deze verzorgingsgewoonten, in plaats van bijvoorbeeld hun handen tot vuisten te ballen?

Een mogelijk antwoord heeft te maken met de bevinding dat mensen met op het lichaam gerichte repetitieve stoornissen perfectionisten neigen te zijn. Het kan zijn dat het afscheuren van een vreemd gevormde nagel een bevredigend gevoel van perfectie kan geven aan de bijter – en dat de zoektocht naar deze bevrediging uiteindelijk uit de hand loopt.

Het is ook mogelijk dat de oncontroleerbare drang om zich overmatig te verzorgen veel dieper gaat dan we ons realiseren. Veel andere dieren schijnen het immers ook te doen: sommige katten likken zichzelf overmatig, wat leidt tot vachtverlies, terwijl sommige paarden keer op keer in hun eigen flanken bijten. Misschien is de drang tot verzorging voorbij het punt van nuttigheid – in de mate dat we onszelf daadwerkelijk schade toebrengen – een eigenschap die kan worden teruggevoerd tot de evolutionaire voorouders die we met deze andere zoogdieren deelden.

Ten slotte is er een meer alledaagse verklaring. Misschien bijten we gewoon op onze nagels omdat ze er zitten. Psychologen geloven dat je psychologisch (niet chemisch) verslaafd kunt raken aan zo’n beetje alles: elke activiteit die een beloning oplevert, kan zichzelf na verloop van tijd versterken.

Voor een onderprikkelde geest die op zoek is naar een kortstondige afleiding, zijn de handen altijd aanwezig. Het bijten en afscheuren van een nagel kan een duidelijke beloning geven (het klinkt raar, maar voor een bijter is er iets duidelijk bevredigends aan het verwijderen ervan). Nagels groeien weer aan, dus er is altijd een nieuwe om in te bijten. Doe het vaak genoeg, en je begint plezier te krijgen in de gewoonte – dus wanneer je je verveelt, gestrest of gefrustreerd bent, gaan je hersenen er onbewust naar terug.

Hoe te stoppen met nagelbijten

Verschillende psychologen bevelen enigszins verschillende technieken aan om te stoppen, maar ze komen meestal neer op één gemeenschappelijke strategie: het identificeren van de omstandigheden die je ertoe brengen om te bijten, en deze veranderen. “We proberen alle triggers te identificeren en ze op verschillende manieren te beheersen – ofwel door ze te blokkeren of door substituten te vinden,” zegt Penzel.

Als je bijvoorbeeld de gewoonte hebt om op je nagels te bijten terwijl je tv kijkt, zou je kauwgom kunnen kauwen of je handen kunnen gebruiken om met een voorwerp te spelen wanneer je op de bank gaat zitten om te kijken. Je zou ook borden en herinneringen naast de bank kunnen zetten, om het idee te versterken dat je niet wilt bijten.Hetzelfde geldt voor verschillende emoties of gevoelens die je meestal doen bijten: als gefrustreerd zijn een trigger voor je is, probeer dan de omstandigheden op de een of andere manier te veranderen, door jezelf iets anders te geven om te doen of het moeilijker te maken om te bijten.

Als je nog steeds niet kunt stoppen, is er ook een manier om nagelbijten veel minder smakelijk te maken, ongeacht de omstandigheid: doorzichtige nagellak die absoluut verschrikkelijk smaakt. Ze zijn onschadelijk, maar als je ze eenmaal op hebt, zal zelfs kort contact tussen je mond en je nagels een bittere, walgelijke smaak in je mond achterlaten totdat je iets anders eet. Sommige mensen hebben succes met het combineren van deze met andere strategieën.

Ongeacht de specifieke techniek die je gebruikt, een groot ding om in gedachten te houden is dat het breken van je verslaving misschien niet in een keer komt, dus als je breekt en bijt betekent het niet dat je het volledig moet opgeven. Onthouding voor langere en langere stukken tijd kan nog steeds helpen de gewoonte af te breken – totdat, op een dag, de bizarre gewoonte van nagelbijten niet langer dezelfde greep op je geest heeft.