Lifespan Development

admin 0 Comments Articles

Lifespan Development

Het menselijk brein is niet volledig ontwikkeld tegen de tijd dat iemand de puberteit bereikt. Tussen de leeftijd van 10 en 25 jaar ondergaan de hersenen veranderingen die belangrijke gevolgen hebben voor het gedrag. De hersenen bereiken 90% van hun volwassen grootte tegen de tijd dat een persoon zes of zeven jaar oud is. De hersenen nemen dus niet veel in omvang toe tijdens de adolescentie. De plooien in de hersenen blijven echter complexer worden tot aan het eind van de tienerjaren. De grootste veranderingen in de plooien van de hersenen gedurende deze tijd doen zich voor in de delen van de cortex die cognitieve en emotionele informatie verwerken.

Tot aan de puberteit blijven hersencellen bloeien in het frontale gebied. Enkele van de belangrijkste ontwikkelingsveranderingen in de hersenen vinden plaats in de prefrontale cortex, die betrokken is bij het nemen van beslissingen en cognitieve controle, evenals andere hogere cognitieve functies. Tijdens de adolescentie neemt de myelinisatie en synaptische pruning in de prefrontale cortex toe, waardoor de informatieverwerking efficiënter verloopt, en worden de neurale verbindingen tussen de prefrontale cortex en andere delen van de hersenen versterkt. Deze groei kost echter tijd en de groei is ongelijkmatig.

The Teen Brain: 6 Things to Know

Figuur 1. De hersenen bereiken hun grootste omvang in de vroege tienerjaren, maar blijven tot ver in de 20 rijpen.

Als je meer te weten komt over de ontwikkeling van de hersenen tijdens de adolescentie, denk dan eens aan deze zes feiten van het National Institute of Mental Health:

Je hersenen worden niet steeds groter naarmate je ouder wordt

Bij meisjes bereiken de hersenen hun grootste fysieke omvang rond de leeftijd van 11 jaar en bij jongens bereiken de hersenen hun grootste fysieke omvang rond de leeftijd van 14 jaar. Natuurlijk betekent dit verschil in leeftijd niet dat jongens of meisjes slimmer zijn dan elkaar!

Maar dat betekent niet dat je hersenen klaar zijn met rijpen

Voor zowel jongens als meisjes geldt dat, hoewel je hersenen zo groot kunnen zijn als ze ooit zullen zijn, je hersenen niet klaar zijn met ontwikkelen en rijpen tot je halverwege tot laat in de twintig bent. Het voorste deel van de hersenen, de prefrontale cortex, is een van de laatste hersengebieden om te rijpen. Het is het gebied dat verantwoordelijk is voor planning, het stellen van prioriteiten en het controleren van impulsen.

Het tienerbrein is klaar om te leren en aan te passen

In een digitale wereld die voortdurend verandert, is het puberbrein goed voorbereid om zich aan te passen aan nieuwe technologie – en wordt het op zijn beurt gevormd door ervaring.

Vele psychische stoornissen verschijnen tijdens de adolescentie

Al die grote veranderingen die de hersenen doormaken, kunnen verklaren waarom de adolescentie de tijd is waarin veel psychische stoornissen – zoals schizofrenie, angst, depressie, bipolaire stoornis en eetstoornissen – opduiken.

Het tienerbrein is veerkrachtig

Hoewel de adolescentie een kwetsbare tijd is voor de hersenen en voor tieners in het algemeen, worden de meeste tieners gezonde volwassenen. Sommige veranderingen in de hersenen tijdens deze belangrijke ontwikkelingsfase kunnen daadwerkelijk helpen beschermen tegen psychische stoornissen op de lange termijn.

Tieners hebben meer slaap nodig dan kinderen en volwassenen

Hoewel het misschien lijkt alsof tieners lui zijn, toont de wetenschap aan dat de melatoninespiegel (of het “slaaphormoon” niveau) in het bloed van nature ’s nachts later stijgt en ’s morgens later daalt dan bij de meeste kinderen en volwassenen. Dit kan verklaren waarom veel tieners laat opblijven en ’s ochtends moeite hebben met opstaan. Tieners zouden ongeveer 9-10 uur per nacht moeten slapen, maar de meeste tieners krijgen niet genoeg slaap. Een gebrek aan slaap maakt opletten moeilijk, verhoogt impulsiviteit en kan ook prikkelbaarheid en depressie vergroten.

Het limbisch systeem ontwikkelt zich jaren eerder dan de prefrontale cortex. De ontwikkeling in het limbisch systeem speelt een belangrijke rol bij het bepalen van beloningen en straffen en het verwerken van emotionele ervaringen en sociale informatie. Puberale hormonen richten zich direct op de amygdala en krachtige sensaties worden dwingend (Romeo, 2013). Hersenscans bevestigen dat cognitieve controle, onthuld door fMRI-studies, niet volledig is ontwikkeld tot de volwassenheid omdat de prefrontale cortex beperkt is in verbindingen en betrokkenheid (Hartley & Somerville, 2015). Bedenk dat dit gebied verantwoordelijk is voor oordeel, impulscontrole en planning, en het is nog steeds aan het rijpen tot in de vroege volwassenheid (Casey, Tottenham, Liston, & Durston, 2005).

Figuur 2. De ontwikkeling van de hersenen gaat door tot begin 20. Vooral de ontwikkeling van de frontale kwab is in deze fase belangrijk.

Daarnaast maken veranderingen in zowel de niveaus van de neurotransmitters dopamine en serotonine in het limbisch systeem adolescenten emotioneler en gevoeliger voor beloningen en stress. Dopamine is een neurotransmitter in de hersenen die in verband wordt gebracht met genot en afstemming op de omgeving tijdens de besluitvorming. Tijdens de adolescentie stijgt het dopaminegehalte in het limbisch systeem en neemt de input van dopamine aan de prefrontale cortex toe. De verhoogde dopamineactiviteit in de adolescentie kan gevolgen hebben voor het nemen van risico’s en de kwetsbaarheid voor verveling bij adolescenten. Serotonine is betrokken bij de regulatie van stemming en gedrag. Het beïnvloedt de hersenen op een andere manier. Bekend als de “kalmerende chemische stof”, vermindert serotonine spanning en stress. Serotonine zet ook een rem op de opwinding en soms roekeloosheid die dopamine kan veroorzaken. Als er een defect is in de serotonineverwerking in de hersenen, kan impulsief of gewelddadig gedrag het gevolg zijn.

Wanneer het algemene chemische systeem van de hersenen goed werkt, lijkt het erop dat deze chemicaliën op elkaar inwerken om extreme gedragingen uit te balanceren. Maar wanneer stress, opwinding of sensaties extreem worden, wordt het puberbrein overspoeld met impulsen die de prefrontale cortex overweldigen, en als gevolg daarvan gaan adolescenten over tot meer risicogedrag en emotionele uitbarstingen, mogelijk omdat de frontale kwabben van hun hersenen nog in ontwikkeling zijn.

Later in de adolescentie ontwikkelen de cognitieve controlecentra van de hersenen in de prefrontale cortex zich, waardoor de zelfregulering en toekomstgerichtheid van adolescenten toeneemt. Het verschil in timing van de ontwikkeling van deze verschillende hersengebieden draagt bij aan meer risicogedrag tijdens de midden-adolescentie, omdat adolescenten gemotiveerd zijn om sensatie te zoeken die soms voortkomt uit risicovol gedrag, zoals roekeloos rijden, roken of drinken, en nog niet de cognitieve controle hebben ontwikkeld om impulsen te weerstaan of zich gelijkmatig te concentreren op de potentiële risico’s (Steinberg, 2008). Een van ’s werelds meest vooraanstaande experts op het gebied van de ontwikkeling van adolescenten, Laurence Steinberg, vergelijkt dit met het starten van een krachtige motor voordat het remsysteem op zijn plaats zit. Het resultaat is dat adolescenten vatbaarder zijn voor risicovol gedrag dan kinderen of volwassenen.

Zoals vermeld in de inleiding over adolescentie, komen te veel mensen die het onderzoek naar het tienerbrein hebben gelezen tot snelle conclusies over adolescenten als irrationele losgeslagen kanonnen. Maar adolescenten maken eigenlijk keuzes die beïnvloed worden door een heel andere set van chemische invloeden dan hun volwassen tegenhangers – een opgejaagd beloningssysteem dat waarschuwingssignalen over risico’s kan overstemmen. Beslissingen van adolescenten worden niet altijd gekenmerkt door impulsiviteit door een gebrek aan remmen, maar door een geplande en plezierige druk op het gaspedaal. Het is nuttig om al deze hersenprocessen in een ontwikkelingscontext te plaatsen. Jonge mensen moeten enigszins genieten van de spanning van het nemen van risico’s om de ongelooflijk overweldigende taak van het opgroeien te voltooien.

Slaap

De ontwikkeling van de hersenen heeft zelfs invloed op de manier waarop tieners slapen. De normale slaappatronen van adolescenten verschillen van die van kinderen en volwassenen. Tieners zijn vaak slaperig als ze wakker worden, overdag moe en ’s nachts waakzaam. Hoewel het misschien lijkt alsof tieners lui zijn, toont de wetenschap aan dat het melatoninegehalte (of het “slaaphormoon”) in het bloed bij tieners van nature ’s nachts later stijgt en ’s morgens later daalt dan bij de meeste kinderen en volwassenen. Dit kan verklaren waarom veel tieners laat opblijven en ’s ochtends moeite hebben met opstaan. Tieners zouden ongeveer 9-10 uur per nacht moeten slapen, maar de meeste tieners krijgen niet genoeg slaap. Een gebrek aan slaap maakt opletten moeilijk, verhoogt de impulsiviteit, en kan ook prikkelbaarheid en depressie vergroten.

Contribute!

Verbeter deze paginaLees meer