Oligoclonal Banding, Serum and Cerebrospinal Fluid
Most of the clinical interest in CSF electrophoresis is focused on the γ region. Oligoklonale banden zijn meerdere afzonderlijke banden in de γ-zone van het CSF-patroon die niet aanwezig zijn in serum. Deze banden in het CSF-patroon worden geproduceerd door een beperkt aantal immunocompetente celklonen, die elk IgG produceren met hun eigen specificiteit. Meer dan 90% van de multiple sclerose-patiënten vertoont op een bepaald moment in het verloop van hun ziekte oligoklonale banding.
De aanwezigheid van oligoklonale banden in CSF van patiënten met multiple sclerose correleert niet met de activiteit van het demyeliniserende proces. Oligoklonale banden kunnen aanwezig zijn zelfs wanneer de CSF IgG-spiegel normaal is.
Intensievere IgG-productie door het centrale zenuwstelsel is niet specifiek voor multiple sclerose, maar is een indicatie van chronische neurale ontsteking. Oligoklonale banden in CSF zijn gemeld in gevallen van neurosyfilis, acute bacteriële of virale meningitis, progressieve multifocale leuko-encefalopathie, subacute scleroserende panencefalitis, progressieve rubella panencefalitis, polyneuritis, optische neuritis, trypanosomiasis, en andere infectieuze of auto-immuunziekten.
Het oligoklonale bandpatroon vervaagt wanneer een bijkomende ontstekingsreactie een verhoogde lekkage van plasma-eiwitten in de CSF veroorzaakt. Als de CSF-eiwitconcentratie >200 mg/dL is, kan zelfs een hoge immunoglobulineproductie in het centrale zenuwstelsel worden verdoezeld door de aanwezigheid van plasma-eiwitten.
Aangezien 80% van het normale CSF-eiwit afkomstig is van serum, kunnen patiënten met serummonoklonale eiwitten ook overeenkomstige CSF-banden hebben. Bovendien zijn serum oligoklonale banden aanwezig bij sommige patiënten met de ziekte van Hodgkin en bij tot 5% van de normale personen. Daarom kunnen elektroforetische CSF-patronen niet worden geïnterpreteerd zonder overeenkomstige serumpatronen.