George R.R. Martin
George R.R. Martin, w całości George Raymond Richard Martin, oryginalne nazwisko George Raymond Martin, (ur. 20 września 1948, Bayonne, New Jersey, USA.), amerykański pisarz fantasy, najbardziej znany z serii Pieśń Lodu i Ognia (1996- ), krwawej sagi o różnych frakcjach walczących o kontrolę nad fikcyjnym królestwem.
Martin uczęszczał na Northwestern University i ukończył studia z tytułem licencjata (1970) i magistra (1971) w dziedzinie dziennikarstwa. Od dzieciństwa był wielbicielem literatury science fiction i fantasy, a swoje pierwsze opowiadanie sprzedał w 1971 roku. Po otrzymaniu statusu osoby odmawiającej służby wojskowej ze względu na sumienie podczas wojny w Wietnamie, Martin wypełniał swoją alternatywną służbę wojskową, pracując jako wolontariusz w organizacji pomocy prawnej w Chicago, jednocześnie zarabiając na życie jako organizator turniejów szachowych i pisząc krótkie opowiadania. Często uczestniczył również w konwentach science-fiction i fantasy. W 1974 roku zdobył nagrodę Hugo za nowelę science-fiction „A Song for Lya”. W 1976 roku przyjął posadę nauczyciela dziennikarstwa w Clarke College w Dubuque, Iowa.
W 1977 roku Martin wydał swoje pierwsze dzieło pełnometrażowe, Dying of the Light, o festiwalu na planecie bliskiej apokalipsy, a dwa lata później przeniósł się do Santa Fe w Nowym Meksyku, aby pisać na pełen etat. Za nowelę Sandkings (1981) otrzymał zarówno nagrodę Hugo, jak i Nebulę. W tym samym roku wydał też Windhaven (współautorstwo z Lisą Tuttle), opowiadający o dziewczynie, która zyskuje umiejętność latania, a następnie dwa pełnometrażowe dzieła: powieść o wampirach Fevre Dream (1982) i rockandrollowy horror The Armageddon Rag (1983). Choć ta ostatnia sprzedała się słabo, producent wykupił prawa do filmu. Film nigdy nie powstał, ale producent zaproponował Martinowi współpracę przy remake’u serialu The Twilight Zone w 1985 roku. Napisał kilka scenariuszy do tego serialu, zanim przyjął posadę scenarzysty serialu telewizyjnego Piękna i Bestia (1987-90); ostatecznie został producentem tej uwspółcześnionej bajki. Martin powrócił do długometrażowej fikcji w 1991 roku, nie mając szczęścia w sprzedaży swoich pilotów telewizyjnych i scenariuszy.
© American Chemical Society (A Britannica Publishing Partner)Zobacz wszystkie filmy do tego artykułu
Jeden z wysiłków Martina przerodził się w Grę o tron (1996), pierwszą z trylogii, która początkowo miała być trylogią rozgrywającą się głównie w wymyślonych Siedmiu Królestwach krainy Westeros. Seria, choć wyraźnie osadzona w realiach fantasy, unikała niektórych z bardziej cukierkowych pomysłów tego gatunku na rzecz ponurego realizmu. Główne postacie – nawet te sympatyczne – często kończyły w okrutny sposób, a fabuły zdominowane były przez polityczne intrygi i bitewne zdziczenie tych, którzy walczyli o tytułowy tron. Kolejne części to Starcie królów (1999), Nawałnica mieczy (2000), Uczta dla wron (2005) i Taniec ze smokami (2011). Seria została zaadaptowana jako serial HBO, który był emitowany w latach 2011-19. Martin napisał scenariusze do kilku odcinków. Napisany przez niego odcinek „Blackwater” otrzymał w 2013 roku nagrodę Hugo za najlepszą krótkometrażową prezentację dramatyczną. Ponadto, służył jako jeden z producentów wykonawczych serialu i w tym charakterze zdobył trzy nagrody Emmy (2015, 2016 i 2018), kiedy Gra o tron została uznana za najlepszy wybitny serial dramatyczny.
Martin redagowała liczne antologie sci-fi i fantasy. Jeden z takich tomów, Dangerous Women (2013), zawierał jego nowelę „The Princess and the Queen; or, The Blacks and the Greens.” Została ona ujęta w ramy kroniki wydarzeń w Westeros poprzedzających te wyszczególnione w cyklu Pieśń Lodu i Ognia. Martin napisał inne prequelowe nowelki, z których kilka zostało zebranych w A Knight of the Seven Kingdoms (2014). Ponadto opublikował Fire & Blood (2018), pierwszy tom w projektowanej dwuczęściowej serii, która opowiada historię Targaryenów, jednego z potężnych rodów Westeros. Krótkie opowiadania Martina zostały zebrane w GRRM: A RRetrospective (2003). The Ice Dragon (1980; wyd. zmienione 2006), krótka powieść dla młodszych czytelników, pierwotnie opublikowana w antologii, opowiadała o dążeniu młodej dziewczyny do oswojenia tytułowej mitycznej bestii. Wszechświat fantasy, w którym została osadzona, był podobny do Westeros.