Heraldyka
Heraldyka – nauka i sztuka zajmująca się używaniem, eksponowaniem i regulowaniem symboli dziedzicznych stosowanych do wyróżniania jednostek, armii, instytucji i korporacji. Symbole te, które wywodzą się z urządzeń identyfikacyjnych na flagach i tarczach, nazywane są łożyskami herbowymi. W ścisłej definicji, heraldyka oznacza to, co odnosi się do urzędu i obowiązków heraldyka; ta część jego pracy zajmująca się łożyskami herbowymi jest właściwie nazywana zbrojownią. Ale w ogólnym użyciu heraldyka ma oznaczać to samo, co armory.
Początkowe znaczenie terminu herald jest sporne, ale preferowane jest jego wyprowadzenie z anglosaskiego here („armia”) i wald („siła” lub „kołysanie”). W drugiej połowie XII wieku ludzie, którzy nadzorowali uroczystości i wręczali zaproszenia gościom, byli często tymi samymi minstrelami, którzy po turniejach i bitwach wychwalali cnoty i czyny zwycięzców. Heraldyków można zidentyfikować w opisach turniejów z około 1170 roku. Wydaje się, że obowiązki minstreli i posłańców połączyły się wówczas, a w miarę jak minstrele opowiadali o czynach i cnotach swoich panów i ich przodków, rozwijało się ich zainteresowanie genealogią. Ta nowa umiejętność wiązała się z ich obowiązkami turniejowymi, do których należała konieczność rozpoznawania sztandarów i tarcz wszystkich zaproszonych do udziału w turnieju. W miarę jak heraldyka rozwijała swój skomplikowany język techniczny i jak w kolejnych wiekach rozszerzała się ekspozycja zbroi, rosło znaczenie i konsekwentnie status heraldyków.
Heraldyka powstała, gdy większość ludzi była niepiśmienna, ale mogła łatwo rozpoznać śmiały, uderzający i prosty projekt. Zastosowanie heraldyki w średniowiecznych działaniach wojennych pozwoliło walczącym odróżnić jednego rycerza odzianego w pocztę od drugiego, a tym samym odróżnić przyjaciela od wroga. Prostota była więc główną cechą średniowiecznej heraldyki. Na turniejach stosowano bardziej wyszukane formy heraldyki. Kiedy heraldyka nie była już stosowana na zbroi, a urządzenia heraldyczne stały się częścią życia cywilnego, rozwinęły się skomplikowane wzory o znaczeniu ezoterycznym, całkowicie sprzecznym z pierwotnym przeznaczeniem heraldyki. W czasach nowożytnych heraldyka była często uważana za tajemniczą i przeznaczoną tylko dla ekspertów. Rzeczywiście, w ciągu wieków jej język stał się zawiły i pedantyczny. Taka zawiłość wydaje się śmieszna, gdy pamięta się, że we wcześniejszych okresach szybkie rozpoznanie herbu lub odznaki mogło oznaczać różnicę między bezpieczeństwem a śmiercią, a niektóre średniowieczne bitwy zostały przegrane przez pomyłkę nad podobieństwem dwóch urządzeń przeciwnych stron.
Jak wszystkie inne ludzkie wytwory, sztuka heraldyczna odzwierciedlała zmiany mody. W miarę jak heraldyka odchodziła od swoich utylitarnych zastosowań, jej jakość artystyczna malała. W XVIII wieku, na przykład, heraldyka opisywała nowe rodzaje broni w absurdalnie niejasny sposób i przedstawiała je w zbyt skomplikowanym stylu. Znaczna część sztuki heraldycznej XVII-XIX wieku spowodowała, że okres ten zyskał miano „dekadencji”. Dopiero w XX wieku sztuka heraldyczna odzyskała poczucie estetycznego piękna. Nadal jednak istnieje kilka rysunków złej jakości pochodzących z oficjalnych źródeł.