Waarom mensen tatoeages laten zetten
Toen tatoeages voor het eerst werden gezet in de jaren 1800, werden ze beschouwd als een teken dat men een crimineel of afwijkend persoon was. Vandaag de dag zijn ze steeds meer gemeengoed. Volgens een schatting heeft 38 procent van de volwassenen tussen 18 en 29 jaar minstens één tatoeage.
Waarom kiezen sommige mensen ervoor om tatoeages te laten zetten? Deze vraag werd onderzocht in een recente studie onder leiding van psychologe Luzelle Naudé van de University of the Free State in Zuid-Afrika. Meer specifiek probeerden zij en haar medewerkers te begrijpen waarom studenten ervoor zouden kiezen om al dan niet een tatoeage te nemen, evenals hun percepties over de praktijk.
Om deze vragen te onderzoeken, begonnen Naudé en haar team met het werven van deelnemers die laatstejaars waren en zich hadden ingeschreven voor een cursus psychologie onderzoeksmethoden. Deelnemers vulden vragenlijsten in die vroegen naar hun ervaringen met tatoeages, inclusief of ze al dan niet een of meer tatoeages hadden, hoeveel van hun vrienden er een of meer hadden, hun redenen om er een te hebben of niet, en hun mening over getatoeëerde personen. Naudé en haar medewerkers nodigden de deelnemers ook uit voor een follow-up interview dat dieper inging op hun percepties over tatoeages.
De resultaten waren opvallend. De meeste deelnemers (78%) hadden geen tatoeages, en de meeste van hun ouders (92%) hadden geen tatoeages. De meeste vrienden van de deelnemers (74%) hadden echter wel tatoeages – en bijna de helft (47%) overwoog een tatoeage of een andere tatoeage te laten zetten.
De redenen van de deelnemers om al dan niet een tatoeage te laten zetten, waren ongeveer gelijk, met 47% die positief antwoordde en 50% die negatief antwoordde. De belangrijkste motivatie voor degenen die een tatoeage lieten zetten (25%) had te maken met de persoonlijke betekenis ervan (zoals het markeren van een belangrijke ervaring of strijd). Deelnemers gaven redenen op als “om de herinnering aan mijn moeder levend te houden”, “een manier om mijn eerste kind te eren” en “om te laten zien wat ik op een bepaald moment in mijn leven doormaakte”. Sommige deelnemers (12%) vonden ook dat hun tatoeages een verlengstuk of uitdrukking waren van wie ze waren. Zoals een respondent opmerkte: “Mijn lichaam is een boek, mijn tatoeages zijn mijn verhaal.” Sommige deelnemers meldden ook dat ze tatoeages een aantrekkelijke vorm van kunst vonden.
Voor de deelnemers die ervoor kozen geen tatoeage te nemen, draaiden de belangrijkste redenen rond sociale en culturele factoren, voornamelijk religie (11%). Een deelnemer zei: “Ik ben religieus, dus mijn lichaam is de tempel van de Heilige Geest. Ik wil het graag schoon houden.” Een ander zei: “Ik ben een christen, het is tegenstrijdig omdat in de christelijke religie iemands lichaam als een tempel moet behandelen en respecteren.”
Andere redenen voor het afzien van een tatoeage waren onder meer afkeuring van familie en vrienden en het oplopen van negatieve opvattingen op het werk. Sommige deelnemers (10%) deelden hun bezorgdheid over de duurzaamheid van tatoeages en hun gevoel dat het er onaantrekkelijk uitziet bij oudere mensen. Deelnemers verwezen ook naar medische redenen of angst voor naalden en pijn (10%). Bovendien vonden sommige deelnemers tatoeages onaantrekkelijk. Een deelnemer stelde: “Ik zou er geen nemen. Zou je een bumpersticker op een Ferrari plakken?”
Wat betreft de mening van de deelnemers over hun tatoeages en die van anderen, waren de deelnemers zelf voor het grootste deel niet veroordelend. Op de vraag: “Wat is uw mening over tatoeages en mensen met tatoeages?” had de meerderheid van de deelnemers (54%) een positieve mening, 18% had gemengde gevoelens, 13% had een negatieve mening, en 15% had ofwel geen mening of was onverschillig. De meeste respondenten respecteerden de voorkeuren van getatoeëerden. Een respondent verklaarde: “Ze zijn cool en zo, alleen niet voor mij.”
Opgemerkt zij dat bij het beantwoorden van de vraag “Wat zijn volgens jou de meningen van mensen over tatoeages?”, de meeste deelnemers (39%) van mening waren dat mensen gemengde gevoelens of negatieve gevoelens hadden (35%), in tegenstelling tot de 17% van de deelnemers die van mening waren dat mensen positief dachten over tatoeages. Vier procent van de deelnemers deelde geen mening.
Onder degenen die een negatieve mening hadden, verklaarden zij dat tatoeages (in hun eigen woorden), lelijk, trashy, rommelig, goedkoop en smerig waren. Ook zagen zij getatoeëerden als slecht, satanisch, gevaarlijk, opstandig, goddeloos, dom, roekeloos, onprofessioneel, vreemd, onchristelijk, geassocieerd met criminaliteit, wreed, uitslovers, verschoppelingen, asociaal, verstoken van moraal, en tartend tegenover de maatschappij. Een respondent merkte op: “Ze hebben gewoon een tatoeage omdat ze rebelleren of omdat ze bad*ss zijn.” Een ander uitte: “Ze willen het gevoel hebben erbij te horen, aandacht te krijgen en gevreesd te worden.”
Onder degenen met positieve opvattingen over tatoeagepersonages, zagen ze tatoeages als aantrekkelijk en degenen die ze dragen als cool, trendy, modieus, interessant, spontaan, creatief, artistiek, vrijgevochten, meer open/accepterend, liberaal, avontuurlijk, dapper, sterk, moedig, en niet bang voor verbintenis en pijn. Zoals een deelnemer het uitdrukte: “Mensen met tatoeages zijn de echtste mensen die je ooit zult ontmoeten.”
Sommige deelnemers hadden “voorwaardelijke percepties.” Dat wil zeggen, ze konden tatoeages accepteren onder bepaalde voorwaarden. De meerderheid voelde zich comfortabel met tatoeages, zolang de tatoeage een persoonlijke betekenis had of een expressiemiddel was. Ze waren echter negatiever over tatoeages als het ging om professionaliteit op het werk of leeftijd. Een deelnemer zei: “Voor jonge mensen is het stijlvol en cool, maar als ze ouder worden en tatoeages hebben, ziet het er walgelijk en ongepast uit, alsof ze oud worden maar het niet willen accepteren door dingen nog steeds mooi te vinden. Op de werkplek zijn tatoeages niet gepast en kan de persoon onprofessioneel lijken, of niet serieus over zijn/haar carrière.”
Bovendien hadden deelnemers sterke gevoelens over het aantal, de grootte en de plaatsing van tatoeages. Bijvoorbeeld, een respondent deelde: “Ik moet toegeven dat ik de neiging heb sceptisch te zijn over iemand die een arm/been/rug vol tatoeages heeft (meestal patronen) – naar mijn mening is er iets als te veel tatoeages. Maar als iemand tatoeages heeft die iets voor hem betekenen (bijvoorbeeld de naam van een overleden persoon of een logo dat een belangrijke gebeurtenis in zijn leven symboliseert), dan is dat prima – iets wat ik in de toekomst zelf zou kunnen overwegen.”
En onder degenen met een tatoeage had de meerderheid geen negatieve gevolgen ondervonden van het hebben van een tatoeage en er geen spijt van. Waar ze wel spijt van hadden, was dat ze er een hadden laten zetten door een slecht opgeleide tatoeëerder, of een die te groot of onaantrekkelijk was. Er waren ook verwijzingen naar pijn, permanentie, sommige oordelen, of het verwerven van de verkeerde tatoeages (bijv. de naam van een ex-partner).
De meeste deelnemers met tatoeages zagen de vooroordelen die ze ondervonden als onbelangrijk. Zoals een deelnemer verklaarde: “Dus ik voel me alsof ik zou zijn als ‘ah dus je vindt het niet leuk … nou en?’ Ik moet ’s morgens in dit lichaam wakker worden, jij niet.” Een andere respondent zei: “Ze zouden over hun vooroordelen heen moeten stappen. Er zijn genoeg hoogopgeleide en intelligente mensen met tatoeages.”
De schrijver Michael Biondi schreef ooit: “Onze lichamen zijn gedrukt als blanco pagina’s om te worden gevuld met de inkt van ons hart.” Hij had toen waarschijnlijk geen sociaal-wetenschappelijk onderzoek in zijn hoofd, maar voor degenen die tatoeages omarmen, biedt deze studie ondersteuning voor zijn sentiment.
Facebookafbeelding: Microgen/