Here’s the Scoop On Jackfruit, a Ginormous Fruit To Feed The World
Jackfruits groeien op de takken en stammen van hoge bomen. Je wacht niet met oogsten tot ze vanzelf vallen – tegen die tijd zijn ze overrijp. hide caption
toggle caption
Jackfruits groeien aan de takken en stammen van hoge bomen. Je wacht niet met oogsten tot ze vanzelf vallen – tegen die tijd zijn ze overrijp.
Het is niet elke vrucht die zijn eigen internationale symposium krijgt.
Dan weer is de jackfruit niet je typische vrucht. Het heeft een kenmerkende, muskusachtige geur, en een smaak die sommigen beschrijven als van Juicy Fruit kauwgom.
Het is de grootste boomvrucht in de wereld, in staat om 100 pond te bereiken. En het groeit op de takken – en de stammen – van bomen die kunnen reiken 30, 40, 50 meter. (Stam groeiende is een goede zaak, want het vermindert de kans dat een jackfruit stoot je op het hoofd.)
Jackfruits zijn ook een voedingsbonanza: hoog in eiwit, kalium en vitamine B. En met ongeveer 95 calorieën in een half kopje, zijn ze niet zo koolhydraatrijk of calorierijk als basisvoedingsmiddelen zoals rijst of maïs.
Toch is de jackfruit “een onderbenut gewas” in het tropische tot subtropische klimaat waar hij goed gedijt, zegt Nyree Zerega, directeur van het graduate programma in plantenbiologie en -behoud aan de Northwestern University en de Chicago Botanic Garden. In landen als India en Bangladesh, waar jackfruit ooit op grote schaal werd geteeld, is het uit de gratie geraakt.
Dus medio mei zal de Universiteit van Landbouwwetenschappen in Bangalore, India, twee dagen wijden aan het op gang brengen van de productie en marketing van jackfruit en zijn neef, de broodvrucht.
Voor delen van de wereld die te kampen hebben met voedselonzekerheid – de modewoord voor de strijd om voldoende voedzaam voedsel te verschaffen – zou de jackfruit manna uit een boom kunnen zijn. De boom zelf heeft “relatief weinig verzorging nodig als hij eenmaal staat”, zegt Zerega. Populaire gewassen als tarwe, rijst en maïs hebben daarentegen veel irrigatie en bestrijdingsmiddelen nodig. En de jackfruit is een vaste plant, dus hij hoeft niet steeds opnieuw geplant te worden.
Er is geen onmiddellijke opbrengst voor nieuwe boeren. Een boom heeft vijf tot zeven jaar nodig om vruchten te dragen. Uiteindelijk kan een jaarlijkse opbrengst tussen de 150 en 200 vruchten bedragen, zegt Jonathan Crane, een specialist in tropische fruitgewassen aan de Universiteit van Florida.
Vruchten worden meestal in de zomer en herfst geplukt. Je wacht niet met oogsten tot ze uit zichzelf vallen – tegen die tijd zijn ze overrijp.
De boom behoort tot de moerbeifamilie. En het heeft een indrukwekkende stamboom. Rond 300 v. Chr. schreef de Griekse filosoof Theophrastus: “Er is ook een andere boom die heel groot is en wonderlijk zoete en grote vruchten heeft; hij wordt als voedsel gebruikt door de wijzen van India die geen kleren dragen.”
Waarschijnlijk was het een jackfruit. India wordt verondersteld de plaats van herkomst te zijn.
Wat de naam “jackfruit” betreft, deze is waarschijnlijk voortgekomen uit hoe de Portugezen het noemden, “jaca,” wat waarschijnlijk een versie was van een naam die in Zuid-India werd gebruikt, “chakka pazham.” Jackfruit heeft ook andere namen: kathal in Bangladesh, kanun in Thailand en nangka in Maleisië.
Hoe je het ook noemt, het is een veelzijdige voedselbron – en dus een potentiële economische zegen voor landen die het op de markt brengen. Jackfruits kunnen worden gedroogd, geroosterd, toegevoegd aan soepen, gebruikt in chips, jam, sappen, ijs. De zaden kunnen worden gekookt, geroosterd of tot meel vermalen. Zelfs de boom zelf is waardevol: hoogwaardig, rotbestendig hout voor meubels en muziekinstrumenten.
Of je kunt een jackfruit vers eten.
De jackfruit bestaat uit honderden of zelfs duizenden afzonderlijke bloemen die met elkaar vergroeid zijn. Wij eten de “vlezige bloemblaadjes” die het zaad omringen, dat de eigenlijke vrucht is, zegt Zerega.
Het eetbare deel van een jonge vrucht heeft een lichte knapperigheid wanneer je erin bijt. Naarmate de vrucht rijpt, kan het stevig blijven, maar in sommige variëteiten wordt het zachter en meer custardachtig.
Nieuwsgierige fruitliefhebbers kunnen verse jackfruits vinden in de VS. Zerega heeft relatieve peewees gekocht (12-ponders voor ongeveer $ 2 per pond) op Aziatische markten in Chicago. Crane ziet verse jackfruits bij Aziatische en Caribische winkels in Florida, waar de jackfruit op beperkte schaal wordt geteeld en ook wordt geïmporteerd uit Jamaica. Gebottelde, ingeblikte en andere producten zijn online verkrijgbaar en op gespecialiseerde markten in het hele land.
Al deze berichtgeving maakte ons enthousiast om de jackfruit aan een smaaktest te onderwerpen. We konden geen verse jackfruit vinden in D.C., dus kochten we jackfruit verpakt in suikersiroop. Omdat Crane zei dat bevroren jackfruit “verfrissend” is, hebben we er een paar ingevroren en ook een paar uit de pot gegeten.
Toen potentiële proevers voorbij kwamen, was de eerste opmerking: “Oh, het heeft een aroma.”
Het aroma werd vergeleken met overrijp fruit, verpakte fruitbeker, stinkende voeten, stinkende kaas en dierenvoer. Maar echt, zo erg was het niet!
En wat de smaak betreft: “Het smaakt beter dan het ruikt,” was een consistente mening. De smaak werd beschreven als “mellow mango,” een beetje perzikachtig, een beetje peerachtig. De textuur werd vergeleken met klonterige appelmoes of overrijpe banaan. Ook een beetje melig en draderig.
Een proever die was opgegroeid met het eten van jackfruits zei dat hij ze als kind te kleverig vond, en na één hap zei: “Nog steeds te kleverig.”
Maar de meeste proevers vonden het lekker. Ze vonden het zoet op een goede, tropische manier. Ze stelden zich voor hoe lekker het zou zijn gemengd met yoghurt. Ze vonden het halfbevroren lekker (de bevroren monsters ontdooiden een beetje) en stonden te popelen om een jackfruit ijslolly te proberen.
Maar de proevers die verse jackfruit hadden gegeten, zeiden dat deze jackfruit uit een potje met afstand versloeg. Ze konden niet uitleggen waarom.
We doen een vervolgproeverij zodra we een verse kunnen scoren.